مدار تايمر

مدار تايمر


زماني كه كليد را در مدار فشار دهيد بعد از گذشت زمان معيني رله عمل كرده وتوسط آن شما ميتوانيد وسيـله اي را توسط آن روشن ويا خاموش كنيد.

ميزان اين زمان توسط مقا ومت وخازن موجود در مدار قابل تعيين است.

جهت محاسبه تاخير زماني مدار از رابطه زير استفاده كنيد:

T =0.85*R1 * C1 

دقت كنيد در رابطه فوق مقدار مقاومت بر حسب اهم ،خازن بر حسب ميكروفاراد و زمان تاخير بر حسب ثانيه ميباشد.

شما ميتوانيد كليد موجود در مدار را با يك ترانزيستور npn تعويض كنيد و به اين طريق مدار بوسيله كامپيوتر ويا هر مدار الكترونيكي ديگر آنرا تحريك كنيد.

 نقشه

شماتيک مدار تايمر

ليست قطعات :

قطعه
تعداد
توضيحات
قطعه مشابه
C1 1 به متن مراجعه كنيد
R1 1 به متن مراجعه كنيد
D1 1 1N4001 دیود
U1 1 4011 CMOS NAND Gate IC
K1 1 رله 6 ولتی
S1 1 كليد فشاري


كليد لمسي

كليد لمسي


كليدهاي لمسي در واقع نوعي از كليدها مباشند كه با لمس دست بين دو نقطه از مدار بين دو ضعيت روشن و خاموش تغيير وضعيت ميدهند.كليدهاي لمسي هيچگونه قطغه مكانيكي ندارند لذا داراي عمر مفيد بيشتري نسبت به كليد هاي معمولي ميباشند.از اين نوع كليدها ميتوان در هر جايي كه از كليدهاي معمولي استفاده شده استفاده نمود.فقط در مكانهايي كه در آن درصد رطوبت و يا گرد و غبار زياد است از اين نوع كليد نمي توان بهره برد.

زماني كه كليد فعال ميشود در خروجي مدار يك پالس با پهناي يك ثانيه توليد ميشود

كه از آن ميتوان جهت راه اندازي رله،ترانزيستور و يا مدار ديجيتال ديگري استفاده نمود.

مقدار پهناي پالس خروجي را مي توان توسط عوض كردن مقدار خازن تغيير داد

نقشه

شماتيک مدار کليد لمسي

ليست قطعات :

قطعه
تعداد
توضيحات
قطعه مشابه
C1 1 10uF 16V خازن الکترولیت
R1, R2 2 100K 1/4 Watt مقاومت
R3 1 10مگااهم 1/4 Watt مقاومت
U1 1 4011 CMOS NAND Gate IC


كنترل دور موتور DC توسط مدولاسيون پهناي پالس (PWM)

كنترل دور موتور DC توسط مدولاسيون پهناي پالس (PWM)


اغلب افراد براي كنترل دور موتور از يك مقاومت متغيير ويا مقاومت متغيير بهمراه ترانزيستور استفاده ميكنند.در اين روش حرارت زيادي درمقاومت ويا ترانزيستور ايجاد ميگردد و در نتيجه بخش موثري از توان به هدر مي رود.توسط مدولاسيون پهناي باند اين مشكلات به راحتي حل ميگردد، بدين صورت كه در اينجا سرعت موتور توسط راه اندازي موتور به وسيله پالسهاي كوتاه انجام ميشود.با تغيير مقدار پهناي پالسها ميتوان سرعت موتور را تغيير داد.پالسهاي بلندتر باعث افزايش سرعت چرخش موتور ميگردند،وبالعكس.

توسط كليد S1 در مدار جهت چرخش موتور قابل تغيير است در صورت عدم نياز به تغيير جهت موتور ميتوانيد آنرا حذف كنيد.

با تغيير R2 فركانس اسيلاتور تغيير كرده و اين خود با عث تغيير سرعت موتور ميگردد.

شما ميتوانيد هر نوع موتور DC كه با ولتاژ 6 ولت كار ميكند را در اين مدار استفاده كنيد و فقط دقت نماييد كه موتور نبايد جرياني بالاتر از جريان ماكزيمم قابل تحمل ترانزيستور را بكشد.

ولتاژ مدار را تا 12 ولت نيز براحتي ميتوان  افزايش داد فقط دقت كنيد اين تغيير بالاتر  از حد قابل تحمل توان ترانزيستور نباشد.

نقشه

شماتيک مدار کنترل دور موتور

ليست قطعات :

قطعه
تعداد
توضيحات
قطعه مشابه
R1 1 یک مگا اهم 1/4W مقاومت
R2 1 100Kپتانسیومتر
C1 1 0.1uF 25V خازن سرامیک
C2 1 0.01uF 25V خازن سرامیک
Q1 1 IRF511 MOSFET IRF620
U1 1 4011 CMOS NAND Gate
S1 1 DPDT کلید
M1 1 موتور


 

مدار تعويض اتوماتيك باطري

مدار تعويض اتوماتيك باطري


 اين مدار زماني كه باطري اصلي بطور كامل دشارژ شده باشد . بصورت اتوماتيك بر روي باطري رزو سوئيچ كرده . تا در تغذيه مدار وقفه اي ايجاد نگردد . و شما بدون نگراني باطري اصلي را تعويض كنيد . مدار بسيار ساده و ارزان طراحي شده . و مقدار حساسيت آنرا ميتوان تغيير داد . مصرف كننده ميتواند جرياني بين 100 الي 300 ميلي آمپر داشته باشد .

مدار تعويض اتوماتيك باطري

 توضيح مدار

 كاتد تريستور به باطري رزو متصل است و آند آن به ترمينال مثبت باطري رزو متصل شده . گيت تريستور هم از طريق پتانسيومتر به ترمينال مثبت متصل شده .

 ولتاژ دو سر تريستور برابر با اختلاف ولتاژ دو باطري است در نتيجه ، هنگامي كه هر دو باطري شارژ هستند ، يعني اينكه ولتاژ آنها يكسان است . تريستور قطع است ، وهيچ جرياني از طريق پتانسيومتر از گيت تريستور عبور نمي كند . پس جريان بار از طريق باطري اصلي تامين ميگردد و اين باطري شروع به دشارژ شدن ميكند . همزمان با دشارژ باطري اصلي ولتاژ دوسر بار هم كاهش پيدا ميكند و اين به معناي كاهش ولتاژ كاتد تريستور است . ولتاژ آند نسبت به كاتد و گيت رو به افزايش ميگذارد . مقداري جريان از طريق پتانسيومتر از گيت عبور ميكند ، و اندازه اين جريان به مقدار پتانسيومتر و ولتاژ باطري وابسته است . با افزايش اين جريان و رسيدن آن به جريان تحريك تريستور ، تريستور آتش مي شود (بدين معنا كه بصورت ناگهاني شروع به هدايت ميكند) ، و باعث اتصال باطري به بار مي گردد . بدليل اينكه ولتاژ باطري رزو از ولتاژ باطري اصلي بيشتر است ، ديود D1 قطع شده ، و مانع عبور هر جرياني از باطري اصلي به باطري رزو ميگردد . ما به عبارتي مداري داريم كه در صورت نياز از باطري اصلي به باطري رزو سوئيچ ميكند .

 ديود D1 علاوه بر جلوگيري از عبور جريان باطري رزو به باطري اصلي ، بعنوان بخشي از مدار نشان دهنده وضعيت نيز بكار رفته ، در تركيب با ترانزيستور و LED . نحوه عملكرد مدار بدين شرح است كه : با عبور جريان از ديود D1 بخشي از جريان باطري اصلي از پيوند بيس – اميتر ترانزيستور عبور ميكند ، كه باعث روشن شدن ترانزيستور ودر نتيجه روشن شدن LED ميگردد . هنگاميكه مدار بر روي باطري رزو سوئيچ ميكند ، ترانزيستور هم خاموش ميگردد و باعث خاموش شدن LED خواهد شد.

کالیبره کردن مدار

 جهت كاليبره كردن مدار ، فقط باطري رزو را در مدار قرار دهيد (يك باطري معمولي غير قابل شارژ هم مي توان استفاده نمود) ، و بجاي باطري اصلي يك منبع تغذيه قابل تنظيم 5 الي 8 ولت قرار دهيد . ابتدا پتانسيومتر را در ماكزيمم مقدار خود قرار دهيد سپس مقدار ولتاژ منبع تغذيه را طوري تنظيم كنيد كه با ولتاژ باطري رزو يكسان باشد . در اين حالت منبع را به مدار متصل كنيد ، LED بايد روشن شود .

 اكنون به آهستگي ولتاژ منبع را تا 5.3 ولت كاهش دهيد . سپس به نرمي پتانسيومتر را تغيير دهيد تا مدار بر روي باطري رزو سوئيچ كند . جهت پي بردن به اين مطلب به نور LED دقت كنيد كه در زمان عمل سوئيچ خاموش ميشود . سپس ولتاژ باطري را افزايش و كاهش دهيد و صحت عملكرد مدار را بررسي كنيد . در صورت نياز مجددا پتانسيومتر را تنظيم كنيد تا مدار در سطوح مناسب ولتاژ باطري اصلي سوئيچ كند .

مبدل ولتاژ 12 به 220 ولت

مبدل ولتاژ 12 به 220 ولت


آيا تا بحال براي شما پيش آمده که در طول سفر و يا اردو به روشن کردن تلوزيون و يا ساير وسايلي که با برق شهر کار ميکنند نياز پيدا کرده باشيد ؟ مدار زير مشکل فوق را براحتي حل ميکند اين مدار با استفاده از يک باطري ميتواند ولتاژ 220 ولت متناوب را تامين کند.وات مدار بستگي به مقدار توان ترانزيستورها و هچنين به ابعاد وبزرگي ترانس مدار دارد. مدار را ميتوان براي تامين توان 1 الي 1000 وات طراحي و استفاده نمود.با توجه به قطعات آورده شده در نقشه وبا استفاده از يک ترانس 15 آمپر مدار ميتواند باري تا 500 وات را تغذيه کند.دقت کنيد استفاده در توانهاي بالا از مدار باعث ميگردد که جريان مصرفي مدار نيز افزايش يابد و بدين صورت باطري سريعتر دشارژ ميشود.(مصرف بي رويه کار خيلي بديه)

حتما يک فيوز در خروجي مدار قرار دهيد.

بايستي حتما از خازن تانتاليوم در مدار استفاده شود چون خازن الکتروليت در اثر گرما منفجر ميشود.

نقشه

شماتيک مبدل ولتاژ

ليست قطعات :

قطعه
تعداد
توضيحات
قطعه مشابه
C1, C2 2 68 uf, 25 V خازن تانتالیوم
R1, R2 2 10 Ohm, 5 Watt مقاومت
R3, R4 2 180 Ohm, 1 Watt مقاومت
D1, D2 2 HEP 154 دیود سیلیکون
Q1, Q2 2 2N3055 NPN ترانزیستور (به متن مراجعه شود)
T1 1 24V, ترانسفورمر با سر وسط (به متن مراجعه شود)


 

شارژر اتوماتيك باطري هاي 9.6 ولتي نيكل كادميوم

شارژر اتوماتيك باطري هاي 9.6 ولتي نيكل كادميوم
يكي از دوستان سايت به نام آقاي مانيان از شيراز از بنده خواسته بودند كه من برايشان يك شارژر باطري هاي 9.6 ولتي نيكل كادميوم با ظرفيت 1050 ميلي آمپر ساعت طراحي كنم. كه از ميكرو در آن استفاده نشده باشد و همچنين پس از شارژ كامل باطري آنرا از مدار خارج نمايد. من هم اينكار را انجام دادم و هم اكنون نقشه آن را جهت استفاده شما دوستان در سايت قرار دادم.

 

لیست قطعات
1-  آي‌سي LM111 يا LM211 يا LM311

2-  آي‌سي LM317

3- آي‌سي LM7812

4-  ترانزيستور BC547 دو عدد

5-  دیود  1N4004

6-  مقاومت 12 اهم نيم وات

7-  مقاومت 180 اهم

8-  مقاومت 110 كيلو اهم

9-  27 كيلو اهم

10-  مقاومت 2.2 کیلو اهم

11-  مقاومت 1  کیلو اهم

12-  خازن 10 ميكرو فاراد 25 ولت

13-  خازن 1000 ميكرو فاراد 35 ولت

14-  LED قرمز

15-  LED سبز

16-  رله 12 ولت DC

 

در ابتدا لازم هست كه من توضيحي در مورد نحوه كار شارژر اين نوع باطري هاي نيكل كادميوم بدهم. معمولاً جهت شارژ اينگونه باطري ها ما يك جريان ثابت را به باطري اعمال ميكنيم و سپس با اندازه گيري مقدار ولتاژ باطري از روند شارژ مطلع ميشويم زمانيكه ولتاژ باطري به حد مطلوب برسد جريان شارژ بايد قطع شود.

 

انيميشني از عملكرد يك شارژر باطري | طراحي شده توسط مهندس حسين لاچيني | www.HLachini.com

اما نكته مهم اينجاست كه ميزان جريان شارژ به چه عواملي بستگي دارد؟ و بايد چگونه آنرا انتخاب نمود؟

اگر شما به باطري هاي قابل شارژ توجه كنيد مي‌بينيد كه در كنار ذكر ولتاژ هر باطري ميزان ظرفيت آنرا بصورت mAh ميلي‌آمپرساعت ذكر ميكنند. در صورتي كه بر روي يك باطري مقدار ظرفيت آنرا 1000mAh مشخص كرده باشند و مدار شما جريان 100mA مصرف كند. اين باطري تا 10 ساعت ميتواند جريان مدارتان را تامين كند. در واقع جهت محاسبه اين زمان كافيست مقدار ظرفيت هر باطري بر مقدار جريان مصرفي تقسيم شود.

مقدار جريان شارژ هر باطري نيز بر اساس ميزان همين ظرفيت تعيين و مشخص ميشود. در هنگام شارژ باطري دو روش جهت شارژ وجود دارد. در روش اول سرعت شارژ باطري كم است و دليل آن جريان شارژ است كه به اندازه يكدهم ظرفيت باطري است. بطور مثال اگر يك باطري 1800mAh داشته باشيم جريان شارژ آن برابر با 180mA انتخاب ميشود. در اين حالت ده ساعت جهت شارژ كامل نياز خواهد بود. با وجود اينكه اين زمان نسبتاً طولاني است.ولي داراي مزايايي هم هست. منجمله اينكه در صورتيكه پس از شارژ كامل باطري، جريان آن قطع نشود و حتي باطري تا مدت چندين روز زير شارژ باشد مشكلي براي آن بوجود نمي‌آيد. از طرفي مشكل حافظه دار شدن باطري در صورت دفعات شارژ زياد و قبل از دشارژ كامل وجود نخواهد داشت. اين حالت بخصوص براي مدارتي كه در آن باطري بصورت مداوم زير جريان شارژ است مناسب خواهد بود.

 

 

 

در حالت دوم كه حالت شارژ سريع ناميده ميشود. جريان شارژ به ميزان يك سوم ظرفيت باطري انتخاب ميشود. يعني براي يك باطري 1800mAh جريان شارژي برابر با 600mA انتخاب ميشود. در اين حالت زمان شارژ به سه ساعت كاهش مي‌يابد. البته در حالت اخير زمان شارژ در حد قابل قبولي كاهش يافته ولي در صورتي كه به هر دليلي پس از شارژ جريان قطع نگردد و باطري زير شارژ بماند لطمه خوردن باطري حتمي است! از طرفي در صورت استفاده شارژر بطور مكرر در حاليكه هنوز شارژ دارد باعث صدمه ديدن باطري و حافظه دار شدن آن ميگردد.

حال كه با مباني اوليه شارژرها آشنا شديد به بررسي مدار ساخته شده ميپردازيم. در اين مدار من از آي‌سي LM317 جهت تهيه جريان ثابت استفاده كردم. همانطور كه مي‌دانيد. اين آي‌سي يك رگولاتور خطي است كه ولتاژ خروجي آن 1.25 ولت است. در اين مدار ولتاژ 1.25 ولت در دو سر مقاومت R1 قرار داده ميشود. و با توجه به اينكه مقدار اين مقاومت 12 اهم انتخاب شده لذا جريان 104.16mA از آن عبور خواهد كرد. اين جريان بدليل ثابت بودن ولتاژ خروجي رگولاتور و مقدار مقاومت، هميشه ثابت است و لذا ميتوان از آن براي شارژ باطري استفاده نمود. از طرفي چون مقدار ظرفيت باطري كه من شارژر را براي آن طراحي كردم 1050mAh بود و جريان شارژ آن بايد در حدود 105mA باشد. كه جريان مدار مناسب اين باطري است.

البته ايده اين كار را من در يكي از مقالات مجله الكتور كه يك مجله پر طرفدار در دنيا است و هرماه چاپ شده و در آن مدارات و مقاله‌هاي بسياري در زمينه الكترونيك است گرفتم.و قسمت كنترل اتوماتيك را به آن اضافه نمودم.

 

جهت تهیه مجموعه كامل اين مجلات از سال 98 تا 2006 ، اینجا کلیک کنید.

 

در صورتيكه شما باطري ديگري با جريان شارژ متفاوت با اين مدار استفاده ميكنيد. كافيست مقدار 1.25 را بر جريان شارژ باطري تقسيم كنيد، تا مقدار مقاومت R1 مورد نياز مدارتان بدست آيد. در اين مدار LED قرمز رنگ D1 هم در زمان شارژ باطري از طريق ترانزيستور Q1 روشن ميشود.

 

 

 

با اينكه اين مدار بواسطه جريان شارژ آن مشكلي براي باطري بوجود نمي‌آورد، ولي باز هم در آن من مداري طراحي كردم كه باطري را پس از شارژ كامل از مدار خارج ميكند. اين مدار از يك مقايسه كننده ولتاژ U2 تشكيل شده است كه ولتاژ دوسر خازن C1 را با 2.4 ولت مقايسه ميكند.در صورتيكه باطري شارژ كامل باشد. ولتاژ آن به 9.6 ولت ميرسد كه بدليل سري بودن آن با خازن C1 ولتاژ خازن به اندازه ولتاژ باطري از ولتاژ 12 ولت مدار كمتر خواهد شد.كه همان 2.4 ولت ميشود. حال درصورتي كه باطري خالي باشد، ولتاژ C1 بيشتر از 2.4 ولت خواهد بود و در نتيجه خروجي U1 صفر ميشود و ترانزيستور Q2 خاموش است. در نتيجه رله RL1 هم خاموش خواهد بود. در اين وضعيت سر مثبت BAT+ باطري از طريق كنتاكت بسته رله به ولتاژ 12 ولت وصل خواهد بود و سر منفي BAT- باطري هم به خازن C1 متصل است و شارژ ميشود. پس از اينكه باطري شارژ شد ولتاژ خازن C1 كاهش مي‌يابد و در نتيجه خروجي آي‌سي LM111 مثبت ميشود و ترانزيستور Q2 را فعال ميكند و باعث روشن شدن رله ميگردد. با روشن شدن رله باطري از مسير شارژ خارج ميشود و LED1 خاموش ميشود و از طريق كنتاكت ديگر رله LED2 سبز رنگ به معناي شارژ كامل باطري روشن ميشود.

البته شما ميتوانيد با گذاشتن يك مدار آلارم يا موزيك در سر راه كنتاكت NO رله كاري كنيد كه زمانيكه شارژ باطري انجام شده و به پايان رسيده است. مدار شروع به پخش موزيك و يا آلارم كند.

من نقشه مدار را توسط نرم افزار Proteus رسم كردم كه به همراه عكس نقشه مدار جهت دانلود در سايت گذاشتم.

 

جهت تهیه نرم افزار Proteus ، اینجا کلیک کنید.

Í

جهت دانلود فایلهای فوق اینجا کلیک کنید.

حجم فایل : 19 کیلو بایت

فرمت فایل Zip

 

 

 

دیمر دیجیتال توسط میکروکنترلر ATmega8

دیمر دیجیتال توسط میکروکنترلر ATmega8

 

در مقالات قبلی با مدار دیمر آشنا شدید، در این مقاله تصمیم به آموزش ساخت یک مدار دیمر دیجیتال را دارم. مدار دیمر قبلی توسط یک ولوم تنظیم می‌شد ولی در این مدار من از دو کلید فشاری استفاده کردم که با یکی مقدار خروجی افزایش و با دیگری کاهش می‌یابد.

 

sجهت مطالعه مقاله مربوط به ساخت دیمر معمولی اینجا کلیک کنید.

 

از دیگر مزایای استفاده از میکرو در مدار دیمر این است که شما میتوانید این مدار را با اضافه کردن یک رابط مناسب همچون پورت سریال به تجهیزاتی همچون کامپیوتر، PLC یا هر مدار کنترلی دیگری متصل نمایید . از طریق این تجهیزات دیمر را کنترل کنید.

 

¸جهت دیدن فیلم دیمر دیجیتال اینجا کلیک کنید.

 

 

این مدار از سه بخش تشکیل شده :

- مدار آشکار ساز عبور از صفر (Zero Crossing Detector)

- مدار کنترل ( میکرو کنترلر ATmega8 و کلید های فشاری)

- مدار قدرت جهت کنترل بار ( ترایاک BT136 )

 

مدار دیمر دیجیتال توسط میکرو کنترلر Atmega8

در تصویر روبرو بلوک دیاگرام این مدار به همراه نحوه ارتباط بین این سه بخش نشان داده شده است.

مدار آشکار ساز عبور از صفر همانطور که از نام آن بر می‌آید، با هر گذر ولتاژ برق شهر از سطح ولتاژ صفر یک پالس تولید میکند. این پالس‌ها به ورودی وقفه خارجی میکروکنترلر داده می‌شود و میکرو با آمدن این وقفه، پس از گذشت مدت زمان مشخصی یک پالس در خروجی خود تولید میکند که پالس به گیت ترایاک داده میشود و ترایاک روشن شده و ولتاژ برق شهر را به بار منتقل میکند. مقدار زمان تاخیر ارسال پالس فرمان به ترایاک در واقع تعیین کننده زاویه آتش در مدار است. این زمان توسط دو کلید فشاری Up و Dn قابل تنظیم میباشد. به عبارت دیگر این دو کلید نقش همان ولوم کنترل را در دیمر معمولی بر عهده دارند. البته از ویژگی‌های این مدار در این است که در صورت قطع برق، مقدار تنظیم شده توسط کلیدها بهم نخورده، بلکه میکرو این اطلاعات را در حافظه EEPROM داخلی خود ذخیره می‌نماید و در هنگام اتصال مجدد برق به مدار طبق آخرین وضعیت تنظیمی کار خواهد نمود.

 

N جهت مشاهده نقشه مدار اینجا کلیک کنید.

 

اما توضیح نقشه مدار : برق شهر توسط پل دیود BR1 یکسو میشود، سپس به دو انشعاب تقسیم میگردد. یک مسیر توسط مقاومت‌های R5, R6 ولتاژ کاهش داده میشود و پس از عبور از دیود D1 به خازن C2 داده میشود تا این ولتاژ صاف گردد و قابل استفاده توسط ترانزیستورهای Q2 , Q3 و ورودی اپتوکوپلر U1 شود. دقت کنید در صورت درست کار کردن این بخش از مدار آشکارساز عبور از صفر ولتاژ تامین شده ( ولتاژ دو سر خازن C2 ) در حدود 7.3 ولت خواهد بود.

  اخطار !

  بدلیل اینکه در این مدار از ولتاژ  برق شهر (220 ولت) استفاده شده لذا حتما نکات ایمنی مربوط یه ایزولاسیون رعایت گردد.

انشعاب دوم ولتاژ یکسو شده برق شهر از طریق مدار تقسیم ولتاژ شامل مقاومت‌های R7 , R8 , R9 کاهش پیدا کرده و به بیس ترانزیستور Q2 اعمال میشود. در زمانیکه ولتاژ ورودی در حال گذر از سطخ صفر است بر روی بیس ترانزیستور Q2 ولتاژی وجود ندارد در نتیجه این ترانزیستور خاموش خواهد بود و باعث میگردد تا پالسی بر روی کلکتور آن تولید شود. این پالس به بیس ترانزیستور Q3 اعمال میشود و ترانزیستور فوق روشن میشود و باعث روشن شدن LED درون اپتوکوپلر میگردد. و نور این LED ، بیس ترانزیستور داخلی اپتوکوپلر را تحریک میکند و این ترانزیستور را روشن میکند. با روشن شدن این ترانزیستور ولتاژ کلکتور آن کاهش یافته و باعث خاموش شدن ترانزیستور Q4 خواهد شد، با خاموش شدن Q4 پالس مثبتی بر روی کلکتور آن ظاهر میشود که جهت تولید وقفه به میکروکنترلر داده میشود. در سایر زمانها که ولتاژ برق شهر از سطح صفر عبور نکرده روال فوق دقیقا معکوس خواهد بود و بعلت روشن بودن ترانزیستور Q4 ولتاژ کلکتور آن صفر است و پالس نداریم.

 

در بخش خروجی نیز میکرو کنترلر با صفر کردن پین 1 از پورت B ترانزیستور Q1 را روشن میکند و باعث تحریک شدن گیت ترایاک خواهد شد. و ولتاژ ورودی برق شهر به بار منتقل میگردد و با صفر شدن ولتاژ ورودی ترایاک خاموش میگردد تا مجددا توسط میکروکنترلر فعال شود.

 البته حتماً توجه داشته باشید که چون نقشه این مدار را توسط نرم افزار Proteus کشیده‌ام و این نرم افزار جهت جلوگیری از شلوغی مدار بصورت پیش فرض تغذیه تمامی قطعات را وصل در نظر میگیرد و آنها را در شماتیک نشان نمی‌دهد. لذا در نقشه فوق هم اتصال تغذیه میکروکنترلر نشان داده نشده است. پس حتما پایه 7 میکروکنترلر را به 5+ ولت و پایه 8 را به منفی متصل کنید.

 

 

¿جهت مطالعه و دانلود برنامه میکروکنترلر اینجا کلیک کنید.

 

 

لیست قطعات
1-  ترایاک BT136

2-  پل دیود 0.5 آمپر

3-  آی سی 7805

4-  میکرو کنترلر ATmega8

5-  ترانزیستور BC547  سه عدد

6-  ترانزیستور BC557

7-  دیود  1N4148

8-  اپتوکوپلر PC817 یا مشابه آن

9-  کلید فشاری دو عدد

10-  مقاومت 330 کیلو اهم 2 عدد

11-  مقاومت 120 کیلو اهم

12-  مقاومت 100 کیلو اهم 2 عدد

13-  مقاومت 10 کیلو اهم 3 عدد

14-  مقاومت 4.7 کیلو اهم 2 عدد

15-  مقاومت 270 اهم 2 عدد

16-  مقاومت 100 اهم

17-  خازن 220 نانو فاراد 50 ولت

18-  خازن 330 میکرو فاراد  16 ولت

 

 

 

+

 

همانطور که قبلا اشاره کردم، میتوان با کمی تغییر در کد و سخت افزار این دیمر به آن قابلیتهای بیشتری داد، مانند اتصال به کامپیوتر و یا سایر کنترل کننده ها جهت کنترل مصرف کننده، اتصال به یک سنسور نوری و کنترل روشنایی متناسب با نور محیط و ....

بنا به سفارش يكي از دوستان مبني بر ساخت يك مدار كنترل حرارت كه با كمك از يك هيتر و فن دماي محيط را كنترل مينمايد من مدار ديمر ديجيتال را بهبود دادم كه داراي خصوصيات زير گشت:

  • ايزوله نمودن ميكرو از برق شهر.
  • اتصال ميكرو به كامپيوتر.
  • استفاده از سنسور دما SMT160 جهت اندازه گيري دما.
  • اتصال سنسور به كامپيوتر.
  • نمايش دما بر روي كامپيوتر.
  • قابليت تنظيم دماي مجاز بر روي كامپيوتر.
  • قابليت تعريف حداكثر و حداقل دماي قابل قبول بر روي كامپيوتر.
  • قابليت تنظيم بازه زماني نمونه گيري دما از طريق سنسور.
  • قابليت تنظيم تعداد نمونه هاي گرفته شده جهت نمايش و كنترل دما در هر دوره زماني.
  • نمايش وضعيت فن بر روي كامپيوتر توسط انميشن.
  • نمايش مقدار تنظيمي هيتر از طريق ديمر بر روي كامپيوتر.
  • نمايش وضعيت دماي محيط توسط نشانگر بر روي كامپيوتر.
  • و . . .

 

+

 

یکی دیگر از پیشنهاداتی که من دارم این است که بجای تغذیه جداگانه این مدار، استفاده از برق شهر بدون استفاده از ترانس جهت کاهش ولتاژ و تامین تغذیه مدار است. که این امر باعث کم حجم شدن و کاربردی تر شدن آن خواهد شد.

 

 

 

دیمر - کنترل نور لامپ، سرعت موتور، گرمای هیتر و...

دیمر - کنترل نور لامپ، سرعت موتور، گرمای هیتر و...
 

مدار دیمر - طراحی شده توسط مهندس حسین لاچینی -www.HLachini.com

 

تابحال حتما براتون پیش آمده که نیاز به کنترل نور یک لامپ داشته باشید. مثلا نور چراغ مطالعه و یا نور لامپ اتاق؟

آیا زمان کار با هویه نیاز داشتید که گرمای هویه را کنترل کنید، تا احتمال صدمه دیدن قطعات مدارتان کم  شود؟

آیا مواقعی پیش آمده که بخواهید سرعت یک موتور را تغییر بدهید مثل سرعت موتور یک فن؟

آیا ....

 

در این مقاله من تصمیم دارم که طرز ساخت یک دیمر تک فاز را برای شما شرح بدم، این مدار از قطعات بسیار کمی تشکیل شده و براحتی میتوانید با صرف زمان و هزینه بسیار کم آن را ساخته و در منزل و یا محل کار از آن استفاده کنید.

 

  اخطار

  بدلیل اینکه در این مدار از ولتاژ  برق شهر (220 ولت) استفاده شده لذا حتما نکات ایمنی مربوط یه ایزولاسیون رعایت گردد.

 

مدار دیمر - طراحی شده توسط مهندس حسین لاچینی -www.HLachini.com

در این مدار با تغییر مقاومت ثابت زمانی شارژ و دشارژ خازن تغییر می‌کند، که باعث تغییر زاویه آتش در ترایاک و در نتیجه تغییر مقدار ولتاژ  موثر دو سر بار می‌شود. دقت کنید به دلیل استفاده از دیاک در این مدار  کمترین ولتاژ ورودی به ولتاژ تحریک دیاک وابسته است. یعنی در حدود 35 ولت.

بدلیل روشن و خاموش شدن مداوم ترایاک در این مدار، نویز تولید می‌گردد که من توصیه میکنم یک  خازن سرامیکی 4.7 میکروفاراد 400 ولتی به صورت موازی با پریز قرار دهید.

 

لیست قطعات
1-  ترایاک BT136

2-  دیاک

3-  خازن عدسی 0.1 میکروفاراد

4-  مقاومت 1 کیلو اهم

5-  کلید ولوم 500 کلیو اهمی

6-   پریز توکار

7-  قاب آداپتور

8-  سر ولوم

9-  برد مدار چاپی، سیم، لحیم، روغن لحیم و ...

 

 

 

 

sجهت مطالعه مقاله مربوط به دیمر دیجیتال اینجا کلیک کنید.

 

 

نمایشگر دستی با هفت LED

 
 

نمایشگر دستی با هفت LED - طراحی شده توسط مهندس حسین لاچینی

 

تعجب نکنید! این عکس کاملا واقعی هست و در آن از هیچ کلک، حقه‌ای استفاده نشده.

همانطور که می‌بینید، با حرکت دست، نوشته "HELLO"  در فضا ایجاد میشود و جالبتر اینکه در این مدار فقط از هفت  LED استفاده شده!!!

این مدار دارای ویژگی‌های زیر می‌باشد :

 - قابلیت ذخیره متن و تصویر به تعداد نامحدود.

 - امکان تعویض متن بصورت اتوماتیک و یا دستی.

 - قابلیت نمایش ساعت.

 - مصرف بسیار کم باطری.

 - قابل استفاده بعنوان چراغ قوه بسیار قوی!

 - علامت دادن در جاده جهت هشدار و یا در خواست کمک!

 - قابلیت دید در روز!

 - ....

 

این مدار با استفاده از یک میکروکنترلر و هفت LED  استفاده شده در آن، با توجه به متن و موقعیت مکانی مدار LED های خود را روشن و خاموش میکند تا متن مورد نظر دیده شود.

فرض کنید که تمامی LED  ها روشن باشن. در این حالت با حرکت دست در فضا شما یک نوار نورانی به پهنای هفت LED  و طول مسیر حرکت دست مشاهده می‌کردید. حال ما با روشن و خاموش کردن LED  ها در موقعیت مناسب می‌توانیم هر شکل و  طرحی را در فضا ایجاد کنیم!

 

ادامه این مطلب را می‌توانید در آینده مطالعه کنید.

 

 


 

طیف‌سنجی مادون قرمز و کاربرد آن در شناسایی پلیمرها

پلیمرها در زندگی روزمره به وفور یافت می‌شوند. از لفاف و پوشش‌های مواد خوراکی گرفته تا کیسه‌های مورد استفاده برای زباله، پلیمرهایی هستند که در گوشه و کنار یافت می‌شوند. خودروها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. پلیمرها افزودن بر ۴۰ درصد از هر خودروی مدرن را تشکیل می‌دهند. قطعاتی همچون فرش، صندلی، لایی، موکت، دستگیره، سویچ و داشبورد، از یک یا چند پلیمر تشکیل شده‌اند. صنعت‌گران و استفاده‌کنندگان از مواد پلیمری، با توجه به تنوع خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی این مواد در مصارف گوناگون، ناگزیر به تعیین نوع و شناسایی نمونه پلیمری بوده، اما اغلب فاقد آزمایشگاهی مجهز و افراد مجرب در این زمینه‌اند.
● طیف‌سنجی مادون قرمز به روش FTIR
طیف‌سنجی مادون قرمز یکی از روش‌های خوب و متداولی است که از سال‌ها پیش برای تجزیه و شناسایی پلیمرها و برخی افزودنی‌های آنها، مورد استفاده قرار گرفته است.
فرکانس تشعشع الکترومغناطیس در ناحیه مادون قرمز (IR) مطابق با فرکانس ارتعاش طبیعی اتم‌های یک پیوند است و پس از جذب امواج مادون قرمز در یک مولکول، باعث ایجاد یک سری حرکات ارتعاشی در آن می‌شود که اساس و مبنای طیف‌سنجی مادون قرمز را تشکیل می‌دهد. ساده‌ترین نوع حرکات ارتعاشی در یک مولکول، حرکات خمشی و کششی است.
دستگاه FTIR با استفاده از تبدیل ریاضی فوریه مزایای زیادی در مقایسه با دستگاه IR معمولی دارد که نمونه آن سرعت بالای جمع‌آوری اطلاعات و نسبت سیگنال به نویز بهتر است.
تقریبا تمامی ترکیباتی که پیوند کوالانسی دارند، اعم از آلی یا معدنی، فرکانس‌های متفاوتی از اشعه الکترومغناطیس را در ناحیه مادون قرمز جذب می‌کنند. ناحیه مادون قرمز، ناحیه‌ای از طیف الکترومغناطیس است که طول موجی بلندتر از نور مرئی (۴۰۰ تا ۸۰۰ نانومتر) و کوتاه‌تر از امواج مایکرو ویو (طول موج بلندتر از ۱mm) دارد. بسیاری از شیمیدانان از واحد «عدد موجی» در ناحیه مادون قرمز طیف الکترومغناطیس استفاده می‌کنند.
عدد موجی با واحد Cm-۱ بیان شده و عبارت است از عکس طول موج (با واحد Cm). مزیت این واحد این است که رابطه مستقیمی با انرژی دارد. با استفاده از این واحد، ناحیه ارتعاشی پرکاربرد مادون قرمز (Mid IR) بخشی بین ۴۰۰ تا ۴۰۰۰ Cm-۱ خواهد بود.
مشابه دیگر انواع جذب انرژی، هنگامی که مولکول‌ها اشعه مادون قرمز را جذب می‌کنند، به حالت انرژی بالاتر برانگیخته می‌شود. جذب تابش مادون قرمز همانند دیگر فرایندهای جذب، فرایندی کوانتابی است. به این صورت که فقط فرکانس‌های خاصی از تابش مادون قرمز توسط مولکول جذب و باعث ارتعاش کششی و خمشی پیوندهای کوالانسی می‌شود.
انرژی جذب شده از نور مادون قرمز توسط پیوندهای شیمیایی یا گروه‌های عاملی خاص در طول موج مشخص، منجر به کاهش شدت عبور نور شده و معمولا به عنوان تابعی از عدد موجی (بر حسب
Cm-۱) رسم می‌شود.
توجه به این نکته مهم است که تمام پیوندهای مولکول قادر به جذب انرژی مادون قرمز نیستند، حتی اگر فرکانس اشعه با فرکانس حرکت تطبیق کند، فقط پیوندهایی که دارای گشتاور دو قطبی هستند قادر به جذب اشعه مادون قرمز می‌باشند. مثلاً، پیوند موجود در H۲ و Cl۲ و همچنین پیوندهای موجود در آلکن‌ها و آلکین‌های متقارن، اشعه مادون قرمز را جذب نمی‌کنند.
باید توجه داشت که هر پیوند دارای فرکانس ارتعاش طبیعی خاصی است. یعنی یک پیوند خاص با جذب فرکانسی مشخص قادر به ارتعاش خمشی و کششی است. یک پیوند، به‌خصوص در دو مولکول مختلف، در محیط‌های متفاوتی از نظر اتم‌ها و پیوندهای پیرامونی خود قرار داشته و هیچ‌گاه دو مولکول با ساختمان‌های متفاوت، طیف مادون قرمز یکسانی نمی‌دهند. با توجه به این مطلب، از طیف مادون قرمز می‌توان همانند اثر انگشت در انسان، برای شناسایی مولکول‌ها استفاده کرد. با مقایسه طیف مادون قرمز دو ماده که تصور می‌شود مشابه باشند، می‌توان پی برد که آیا واقعا یکی هستند یا خیر. اگر تمام جذب‌ها در طیف دو نمونه بر یکدیگر منطبق شوند، به احتمال قریب به یقین، دو ماده یکسان هستند.
طیف FTIR علاوه بر موارد گفته شده، اطلاعاتی را در مورد ساختمان شیمیایی یک مولکول، در اختیار ما می‌گذارد. مثلاً، هر جذبی که در ناحیه ۳۰۰۰±۱۵۰Cm-۱ طیف قرار داشته باشد، نشان‌دهنده وجود اتصال C-H در مولکول است و جذبی که در ناحیه ۱۷۰۰±۱۰۰Cm-۱ مشاهده شود معمولا مربوط به پیوند گروه کربونیل (C=۰) در مولکول است. جدول زیر، راهنمایی مفید در زمینه بررسی عدد موجی در طیف FTIR بسیاری از پیوندهاست.
با توجه به نکات فوق می‌توان برای تحلیل و شناسایی لاستیک‌ها، پلاستیک‌ها و پاره‌ای از مواد افزودنی آنها، از طیف‌سنجی مادون قرمز استفاده کرد.

کلکسیون‌ها و بانک‌های اطلاعاتی وسیعی از طیف FTIR وجود دارد که برای مقاصد شناسایی کیفی می‌توان از آنها استفاده کرد. نمونه آنها، اطلس تحلیل پلیمرها (هامل) است.
● تهیه نمونه به منظور گرفتن طیف FTIR (در پلیمرها)
طیف FTIR معمولا از نمونه‌هایی به شکل فیلم به دست می‌آید که معمولا نازک‌تر از ۵۰ µm است. برای تهیه فیلم مناسب از نمونه‌های ضخیم‌تر یا گرانول‌ها، نمونه تا بالای دمای نرمش حرارت داده شده و سپس پرس می‌شود تا فیلم‌هایی به اندازه کافی نازک، برای استفاده مستقیم در طیف‌سنجی FTIR تهیه شود. در ضمن می‌توان از فیلم‌های حلالی نیز استفاده کرد. در این حالت، قطعه کوچکی از نمونه موردنظر در حلال مناسب حل شده و با قرار دادن آن بر روی قرص‌های پتاسیم بروماید و تبخیر کامل حلال، فیلم نازک نمونه مستقیما روی قرص KBr حاصل می‌شود، زیرا KBr در ناحیه مادون قرمز موردنظر هیچ جذبی ندارد.
اگر بنا به دلایلی، فیلم قابل تهیه نباشد، می‌توان پلاستیک را بسیار ریز آسیاب کرده و سپس آن را با پودر KBr کاملا مخلوط و توسط دستگاه پرس مخصوص به قرص مناسب برای گرفتن طیف FTIR تبدیل کرد. برای تهیه نمونه مناسب از لاستیک‌ها، می‌توان از روش پیرولیز استفاده کرد. در این روش، نمونه به ابعاد کوچک خرد شده و در لوله آزمایشی ریخته می‌شود. سپس، توسط استون، روغن‌گیری شده، آنگاه استون همراه با روغن استخراج شده از نمونه جدا می‌شود. لوله آزمایش حاوی نمونه، روی شعله حرارت داده می‌شود تا پلیمر لاستیکی به اجزای سازنده خود که عمدتا الیگومرها (زنجیرهایی شامل دو یا سه منومر) هستند، تجزیه شود. سپس، مقدار کمی از مایع جمع‌آوری شده، روی قرص KBr قرار گرفته و طیف FTIR آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
● نواحی جذبی مختلف در طیف FTIR
نواحی معمول طیف IR که در آن، انواع مختلف باندهای ارتعاشی مشاهده می‌شود، در چارت زیر ارائه شده است. باید توجه داشت که منطقه بالای خط چین به ارتعاش کششی و ناحیه زیر خط چین به ارتعاش خمشی مربوط است. به طور کلی، پیوندهای سه گانه، قوی‌تر از پیوندهای دوگانه و یا ساده بوده و دارای فرکانس ارتعاشی بالاتر یا به بیانی بهتر، عدد موجی بالاتر هستند. پیوند C-C دارای فرکانس جذب ۱۲۰۰Cm-۱بوده در حالی‌که پیوند دوگانه C=C فرکانس جذب ۱۶۵۰Cm-۱و پیوند سه‌گانه C=C دارای فرکانس جذب ۲۱۵۰Cm-۱ است. همچنین حرکت خمشی راحت‌تر از حرکت کششی صورت می‌پذیرد. مثلا، C-H خمشی در ناحیه ۱۳۴۰Cm-۱و C-H کششی در ناحیه ۳۰۰۰Cm-۱ قرار می‌گیرد.
نوع هیبریداسیون نیز بر فرکانس جذب تاثیر می‌گذارد، به طوری که قدرت پیوندها به ترتیب:
SP>SP۲>SP۳ بوده و فرکانس ارتعاشی C-H آنها به صورت زیر تغییر می‌کند:
فرمول در فایل مربوطه (pdf):
محدوده Cm-۱ ا۱۴۰۰ تا Cm-۱ا ۶۰۰ به دلیل کمتر بودن میزان انرژی جذب شده و ارتعاش خمشی اکثر پیوندهای موجود در مولکول، ناحیه‌ای پیچیده و شلوغ است واین موضوع تشخیص همه باندهای جذبی در این ناحیه را مشکل می‌سازد. به دلیل الگوی منحصربه‌فردی که در این ناحیه وجود دارد، به آن ناحیه «اثر انگشت» نیز گفته می‌شود.
باندهای جذبی در ناحیه ۴۰۰۰-۱۴۵۰Cm-۱ دارای انرژی جذب شده بیشتری بوده و عموما ناشی از ارتعاش کششی پیوندهای قوی‌تر است و گاهی به این ناحیه، ناحیه فرکانس گروهی نیز گفته می‌شود.
با توجه به مطالب گفته شده، شناسایی پلیمرها با استفاده از شناخت ساختمان مولکولی، بررسی نواحی جذبی در گروه‌های عاملی و همچنین مقایسه با طیف‌های مرجع شناخته شده، امکان‌پذیر است.

    نظر یادتون نرهههههههههههههههههههههههههههههههههههه

ایسی های امپلی فایر,Integrated circuits for audio power amplifiers

ایسی های امپلی فایر

Integrated circuits for audio

 power amplifiers


 
Part Name
Power [Watt]
U.nom [V]
Impedance

 
AN7112
0.7W
9V
16 Ohms
AN7116
0.77W
6V
4 Ohms
AN7117 0.65W 6V 4 Ohms
AN7118S 2x35mW 3V 4 Ohms
AN7120 2.1W 12V 4 Ohms
AN7124 2x3.1W 12V
AN7125 13.5W  13W 12V  15V 4 Ohms  8 Ohms
AN7133 2x2.1W 12V 4 Ohms
AN7135 2x7.5W 15V 3 Ohms
AN7139 2x3.5W 12V 4 Ohms
AN7140 5W 13.2V 4 Ohms
AN7143 2x2W 12V 4 Ohms
AN7147
2x5.5W
12V
3 Ohms
AN7148 2x2.1W 12V 4 Ohms
AN7149N
2x5.3W
12V
3 Ohms
AN7158N 2x7.5W 16V 4 Ohms
AN7161N
23W
15V
4 Ohms
AN7168
2x5.7W
13.2V
4 Ohms
AN7169 2x5.8W 13.2V 4 Ohms
AN7171NK
2x12.5W
13.2V
4 Ohms
AN7173NK
2x12.5W
13.2V
4 Ohms
AN7176 2x7.5W 13.2V 4 Ohms
AN7177
2x18W
13.2V
4 Ohms
AN7178
2x5.7W
13.2V
4 Ohms
CXA1034PM
2x0.03W
3V
32 Ohms
HA13001
2x5.5W
13.2V
4 Ohms
HA1377
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
HA1384
20W
13.2V
4 Ohms
HA1388
18W
13.2V
4 Ohms
HA1398 2x5.8W 12V 4 Ohms
HA13108 2x5.5W 12V 4 Ohms
K1075YH1 2x3.5W 12V 4 Ohms
KA2211
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
KA2213
1W
6V
4 Ohms
KA22135
2x0.028W
3V
32 Ohms
KA2214
2x1.6W
9V
4 Ohms
LA4101
1.5W
7.5V
4 Ohms
LA4145
0.6W
6V
8 Ohms
LA4162
0.5W
6V
8 Ohms
LA4182
2x2.3W
9V
4 Ohms
LA4183
2x2.3W
9V
4 Ohms
LA4185
2x2.4W
9V
4 Ohms
LA4190
2x1W
6V
4 Ohms
LA4192
2x2.3W
9V
4 Ohms
LA4261
2x3.5W
16V
8 Ohms
LA4265
3.5W
16V
8 Ohms
LA4282
10W
32V
8 Ohms
LA4422
5.8W
13.2V
4 Ohms
LA4440
2x6W
13.2V
4 Ohms
LA4445
2x5.5W
13.2V
4 Ohms
LA4446
2x5.5W
13.2V
4 Ohms
LA4460N
12W
13.2V
4 Ohms
LA4461N
12W
13.2V
4 Ohms
LA4465
12W
13.2V
4 Ohms
LA4475
20W
13.2V
4 Ohms
LA4476
20W
13.2V
4 Ohms
LA4480
2x4W
13.2V
4 Ohms
LA4497
20W
13.2V
4 Ohms
LA4498
20W
13.2V
4 Ohms
LA4520
2x5.3W
12V
3 Ohms
LA4505
2x8.5W
15V
3 Ohms
LA4507
2x8W
 
4 Ohms
LA4508
2x8.5W
15V
3 Ohms
LA4510
0.24W
3V
4 Ohms
LA4520
2x0.05W
6V
32 Ohms
LA4550
2x2.1W
9V
4 Ohms
LA4555
2x2.3W
9V
4 Ohms
LA4557
2x2.4W
9V
4 Ohms
LA4558
2x2.4W
9V
4 Ohms
LA4570
2x0.02W
3V
32 Ohms
LA4575
2x0.02W
3V
32 Ohms
LA4597
2x2.9W
9V
3.2 Ohms
LA4700
2x12W
13.2V
4 Ohms
LM386
0.325W
6V
8 Ohms
M6160L 2x7.5W 15V 4 Ohms
M51601L 2x4.5W 12V 4 Ohms
MB3722
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
MB3730
12W
13.2V
4 Ohms
MB3731
18W
13.2V
4 Ohms
MDA2020
25W
+/-17V
4 Ohms
STK0025
23W
+/-24.4V
8 Ohms
STK0029
25W
+/-25V
8 Ohms
STK0030
30W
+/-28.5V
8 Ohms
STK0039
35W
+/-31V
8 Ohms
STK0040
40W
+/-33V
8 Ohms
STK0040II
40W
+/-36V
8 Ohms
STK0049
45W
+/-35V
8 Ohms
STK0050
50W
+/-36V
8 Ohms
STK0050II
50W
+/-39V
8 Ohms
STK0059
59W
+/-38V
8 Ohms
STK0060
60W
+/-40V
8 Ohms
STK0060II
60W
+/-41V
8 Ohms
STK0070
70W
+/-43V
8 Ohms
STK0070II
70W
+/-45V
8 Ohms
STK0080
80W
+/-46V
8 Ohms
STK0080II
80W
+/-47V
8 Ohms
STK0100
100W
+/-50V
8 Ohms
STK0100II
100W
+/-52V
8 Ohms
STK0105
100W
+/-50V
8 Ohms
STK055
15W
+/-20V
8 Ohms
STK057
20W
+/-22V
8 Ohms
STK058
24W
+/-25V
8 Ohms
STK060
30W
+/-27V
8 Ohms
STK075
15W
+/-20V
8 Ohms
STK075G
15W  20W
+/-20V  +/-18V
8 Ohms   4 Ohms
STK077
20W
+/-22V
8 Ohms
STK077G
20W   24W
+/-22V  +/-20V
8Ohms   4 Ohms
STK078-105
24W
+/-25V
8 Ohms
STK078
24W
+/-25V
8 Ohms
STK078G
24W   30W
+/-25V   +/-22.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK080
30W
+/-27V
8 Ohms
STK080G
30W   35W
+/-27.5V  +/-24V
8 Ohms   4 Ohms
STK082-105
35W
+/-30V
8 Ohms
STK082
35W
+/-30V
 
STK082G
35W   40W
+/-30V   +/-26V
8 Ohms   4 Ohms
STK083
40W
+/-32V
8 Ohms
STK084
50W
+/-35V
8 Ohms
STK084G
50W   60W
+/-35V   +/-30V
8 Ohms   4 Ohms
STK085-105
60W
+/-38V
8 Ohms
STK086
70W
+/-42V
8 Ohms
STK086G
70W   80W
+/-42V   +/-35V
8 Ohms   4 Ohms
STK1030
30W   35W
+/-28.5V  +/-25V
8 Ohms   4 Ohms
STK1035
30W   35W
+/-28.5V  +/-25V
8 Ohms   4 Ohms
STK1039
35W   40W
+/-30V   +/-27V
8 Ohms   4 Ohms
STK1040
40W   45W
+/-33V  +/-28.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK1045
40W  45W
+/-33V  +/-28.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK1050
50W   55W
+/-36V   +/-31V
8 Ohms   4 Ohms
STK1059
55W   60W
+/-38V   +/-32V
8 Ohms   4 Ohms
STK1060
60W   70W
+/-40V  +/-34.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK1070
70W   80W
+/-43V  +/-36.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK3042
2x40W
+/-36V
power preamplifier
STK4101II
2x6W  2x6W
+/-13.2V  +/-12V
8 Ohms   4 Ohms
STK4102II
2x6W  2x6W
+/-13.2V  +/-12V
8 Ohms   4 Ohms
STK4111II
2x10W  2x10W
+/-17V   +/-14V
8 Ohms   4 Ohms
STK4112II
2x10W  2x10W
+/-17V   +/-14V
8 Ohms   4 Ohms
STK4121II
2x15W  2x15W
+/-20V   +/-17V
8 Ohms   4 Ohms
STK4122II
2x15W  2x15W
+/-20V   +/-17V
8 Ohms   4 Ohms
STK4131II
2x20W  2x20W
+/-23V   +/-20V
8 Ohms   4 Ohms
STK4132II
2x20W  2x20W
+/-23V   +/-20V
8 Ohms   4 Ohms
STK4141II
2x25W  2x25W
+/-26V   +/-22V
8 Ohms   4 Ohms
STK4142II
2x25W  2x25W
+/-26V   +/-22V
8 Ohms   4 Ohms
STK4151II
2x30W  2x35W
+/-27.5V  +/-25V
8 Ohms   4 Ohms
STK4152II
2x30W  2x35W
+/-27.5V  +/-25V
8 Ohms   4 Ohms
STK4161II
2x35W  2x40W
+/-30V   +/-27V
8 Ohms   4 Ohms
STK4162II
2x35W  2x40W
+/-30V   +/-27V
8 Ohms   4 Ohms
STK4171II
2x40W  2x45W
+/-32V   +/-29V
8 Ohms   4 Ohms
STK4172II
2x40W  2x45W
+/-32V   +/-29V
8 Ohms   4 Ohms
STK4181II
2x45W  2x50W
+/-33.5V  +/-30.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK4182II
2x45W  2x50W
+/-33.5V  +/-30.5V
8 Ohms   4 Ohms
STK4191II
2x50W  2x55W
+/-35V   +/-31V
8 Ohms   4 Ohms
STK4192II
2x50W  2x55W
+/-35V   +/-31V
8 Ohms   4 Ohms
STK4301
2x22W
31V
4 Ohms
STK4311
2x28W
35V
4 Ohms
STK433
2x5W
23V
8 Ohms
STK4332
2x5W
23V
8 Ohms
STK435
2x7W
27V
8 Ohms
STK4352
2x7W
27V
8 Ohms
STK436
2x10W
32V
8 Ohms
STK4362
2x10W
33V
8 Ohms
STK437
2x10W
33V
8 Ohms
STK4372
2x12W
35V
8 Ohms
STK439
2x15W
39V
8 Ohms
STK4392
2x15W
39V
8 Ohms
STK441
2x20W
44V
8 Ohms
STK443
2x25W
49V
8 Ohms
STK457
2x10W  2x15W
+/-18V   +/-16V
8 Ohms  4Ohms
STK459
2x15W  2x20W
+/-21V   +/-19V
8 Ohms  4Ohms
STK460
2x20W  2x20W
+/-23V   +/-21V
8 Ohms  4Ohms
STK461
2x20W  2x25W
+/-23V   +/-21V
8 Ohms  4Ohms
STK463
2x25W  2x30W
+/-26V  +/-23V
8 Ohms  4Ohms
STK465
2x30W  2x40W
+/-28V  +/-25V
8 Ohms  4Ohms

TA7205AP
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7222AP
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7227P
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7230P
2x2.4W
14V
8 Ohms
TA7232P
2x2.2W
9V
4 Ohms
TA7233P
2x4.5W
12V
4 Ohms
TA7240AP
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7241AP
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7250P
23W
13.2V
2 Ohms
TA7252P
5.9W
13.2V
4 Ohms
TA7269P
2x7W
15V
3 Ohms
TA7270P
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7271P
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
TA7273P
2x13W
28V
8 Ohms
TA7282AP
2x4.5W
12V
4 Ohms
TA7283AP
2x4.5W
12V
4 Ohms
TA7368P
1.1W
6V
4 Ohms
TA7688P
2x0.03W
3V
32 Ohms
TA7769P
2x1W
6V
4 Ohms
TA8200AH
2x13W
28V
8 Ohms
TA8211AH
2x6W
20V
8 Ohms
TBA810S
7W
14.4V
4 Ohms
TBA820M
2W
12V
8 Ohms
TDA1010A
9W
14.4V
2 Ohms
TDA1011
6.5W
16V
4 Ohms
TDA1013B
4.2W
18V
8 Ohms
TDA1015
4.2W
12V
4 Ohms
TDA1015T
0.5W
9V
16 Ohms
TDA1020
12W
14.4V
2 Ohms
TDA1510A
2x12W
14.4V
2 Ohms
TDA1514A
40W
+/-27.5V
8 Ohms
TDA1515B
2x12W
14.4V
2 Ohms
TDA1516Q
2x11W
14.4V
2 Ohms
TDA1518Q
2x11W
14.4V
2 Ohms
TDA1519
2x6W
14.4V
4 Ohms
TDA1519A
2x11W
14.4V
2 Ohms
TDA1521
2x12W
+/-16V
8 Ohms
TDA1551Q
4x11W
14.4V
2 Ohms
TDA1552Q
2x22W
14.4V
4 Ohms
TDA1553Q
2x22W
14.4V
4 Ohms
TDA1554Q
4x11W
14.4V
2 Ohms
TDA1555Q
4x11W
14.4V
2 Ohms
TDA1904
4W
14V
4 Ohms
TDA1905
5W
14V
4 Ohms
TDA2003
10W
14.4V
2 Ohms
TDA2004
2x10W
14.4V
2 Ohms
TDA2005
2x10W
14.4V
2 Ohms
TDA2006
12W
+/-12V
4 Ohms
TDA2007
2x6W
18V
4 Ohms
TDA2008
12W
22V
4 Ohms
TDA2009
2x10W
24V
4 Ohms
TDA2020
20W
+/-17V
4 Ohms
TDA2030
14W
+/-14V
4 Ohms
TDA2030A
18W
+/-16V
4 Ohms
TDA2040
20W
+/-16V
4 Ohms
TDA2611A
4.5W
18V
8 Ohms
TDA2613
6W
24V
8 Ohms
TDA2822
2x0.65W
6V
4 Ohms
TDA2822D
2x0.38W
6V
8 Ohms
TDA2822M
2x0.65W
6V
4 Ohms
TDA7050
2x0.07W
3V
32 Ohms
TDA7050T
2x0.07W
3V
32 Ohms
TDA7052
1.2W
6V
8 Ohms
TDA7052A
1W
6V
8 Ohms
TDA7056
3W
11V
16 Ohms
TDA7056A
3W
12V
16 Ohms
TDA7057Q
2x3W
11V
16 Ohms
TDA7231
1.6W
9V
4 Ohms
TDA7233D
1.6W
9V
4 Ohms
TDA7233S
1.6W
9V
4 Ohms
TDA7240A
20W
14.4V
4 Ohms
TDA7241
20W
14.4V
4 Ohms
TDA7245
5W
14V
4 Ohms
TDA7294
100W
+/-29V  +/-33V  +/-38V
4 Ohms  6 Ohms  8 Ohms
TDA7350
2x12W
14.4V
2 Ohms
uPC1185H2
5.8W
13.2V
4 Ohms
uPC1188H
18W
+/-22V
8 Ohms
uPC1212C
1.1W
6V
4 Ohms
uPC1213C
2.4W
9V
4 Ohms
uPC1230H2
20W
13.2V
4 Ohms
uPC1241H
5.8W
13.2V
4 Ohms
uPC1277H
2x4.2W
12V
4 Ohms
uPC1278H
2x2.5W
9V
4 Ohms
uPC1280V
20W
13.2V
4 Ohms
uPC1310V
2x5.8W
13.2V
4 Ohms
uPC1316C
2x1.2W
9V
8 Ohms
uPC1318AV
20W
13.2V
4 Ohms
uPC1321V
20W
13.2V
4 Ohms
uPC1335V
2x7W
15V
4 Ohms

مدار امپلی فایر100wواقعي, audio power amplifiers

STK4392 - Schematic audio amplifier



STK4392 power audio amplifier schematic

برق, مهندسی برق,برق قدرت,مقالات برق, مقاله برق,مهندسي برق و...درباره وبلاگ


اندازگيری فرکانس

دید کلی

معمولا اندازه گیری فرکانسهای صوتی (20Hz تا 20kHz) ساده‌تر از فرکانسهای دیگر انجام می‌شود و برای اندازه گیری این فرکانسها ابزارها و روشهای بسیاری موجود است. البته توجه داشته باشید که به صرف سادگی اندازه گیری فرکانسهای صوتی نباید از دقت لازم کاست، بلکه همانند دیگر اندازه گیریها این اندازه گیری نیز باید صحیح و دقیق باشد.

روشهای اندازه گیری

روش Beat _ Note (صدای تداخلی)

ساده‌ترین روش اندازه گیری فرکانس مجهول صوتی ( ) تنظیم دستگاه سیگنال ژنراتور صوتی روی تداخل صفر است. پس از این عمل می‌توان از روی صفحه مدرج سیگنال ژنراتور مقدار فرکانس را خواند. در این روش هم می‌توان از گوشی استفاده نمود و یا به جای آن میتری در مدار قرار داد. دو سیگنال بطور همزمان به شاخص اختلاف فرکانس وارد می‌شود. چنانچه اختلاف فرکانس دو سیگنال صفر باشد، در گوشی صدایی با قدرت بیشتر و یا در میتر با انحراف عقربه بیشتر روبه‌رو خواهیم شد.

در این حالت آزمایشگر باید دقت کند که سیگنال ژنراتور را روی هماهنگها یا هارمونیکهای تنظیم نکند. با چند آزمایش می‌توان به اختلاف این دو حالت پی برد. سیگنال منتجه حاصل از فرکانس اصلی دارای شدت بیشتری است. چنانچه آزمایشگر در اندازه گیری خود دقت لازم بکار برد، دقت اندازه گیری معادل با دقت دستگاه سیگنال ژنراتور صوتی که معمولا تا است، خواهد شد.

روش ولت متر

این روش اندازه گیری صامت است و در نتیجه از خطاهای حاصل از عیوب ممکن در گوش پرهیز می‌شود. در این روش با اندازه گیری مقدار موثر موج حاصل از تداخل دو سیگنال توسط ولت متر مقدار فرکانس مجهول بدست می‌آید. سیگنال مجهول ( ) و سیگنال ژنراتور ( ) از طریق مقاومتهای جداسازی و که می‌توانند دارای مقادیری بین 820 تا 1800 اهم باشند، به ولت متر وارد می شود.

برای اندازه گیری فرکانس با این روش ابتدا باید سیگنال مجهول را کنار گذارده و خروجی ژنراتور را برای انحراف عقربه ولت متر تا وسط صفحه مدرج تنظیم کنید. سپس با اعمال سیگنال مجهول مشاهده خواهید کرد که عقربه به نوسان افتاده و به بالا و پایین وسط صفحه حرکت می‌کند. با تنظیم فرکانس ژنراتور چنانچه روی فرکانسی برابر فرکانس مجهول قرار گیرد، عقربه از نوسان افتاده و به حالت سکون می‌رسد. بنابراین در این روش می‌توان با دقت بیشتری فرکانس مجهول را بدست آورد. یکی از مزایای این روش این است که عقربه تنها در فرکانس اصلی سکون خواهد یافت و در هماهنگها نیز نوسان خواهد کرد.

اندازه گیری فرکانس نوع القایی

این دستگاه را اندازه گیری فرکانس نوع آهن متحرک نیز می‌نامند. در این دستگاه فرکانس مستقیما توسط آهن متحرک خوانده می‌شود. در این دستگاه دو سیم پیچ ثابت و بطور عمود بر یکدیگر سوار می‌شوند. عنصر متحرک یک تیغه آهنی نرم و باریک و بلند است که به آن عقربه‌ای متصل کرده‌اند. انحراف این تیغه آهنی متناسب با میدان مغناطیسی حاصل از دو سیم پیچ و است. شبکه سلفی _ مقاومتی متصل به سیم پیچها اختلاف فاز بین جریانهای جاری در سیم پیچها را کاهش داده و بدان وسیله مانع از چرخش تیغه آهنی می‌شود. در این صورت چون تیغه نمی‌تواند چرخش میدان مغناطیسی را دنبال کند، انحرافی متناسب با فرکانس جریان پیدا می‌کند.
این نوع فرکانس را معمولا برای اندازه گیری فرکانس برق شهری (25 ، 40 ، 50 ، 60 و 125 هرتز) بکار می‌برند. البته وسایلی با این چنین ساختمانی برای اندازه گیری فرکانسهای بالاتر تا حدود 500 هرتز نیز ساخته شده است. اغلب دستگاه را برای یک فرکانس معمول طراحی کرده و آن را در وسط صفحه مدرج قرار می‌دهند. انحراف عقربه در دو طرف فرکانس کار دستگاه از 30 درصد تا 85 درصد متغیر است. دقت این نوع وسایل بستگی به نوع ساخت و مدل آن دارد و می‌تواند به 0،5درصد برسد. دستگاه اندازه گیر فرکانس نوع القایی را می‌توان برای یک ولتاژ / یک فرکانس ، دو ولتاژ/ یک فرکانس یا دو ولتاژ / دو فرکانس بکار برد.

اندازه گیری فرکانس نوع تیغه‌ای

این وسیله به نام تیغه مرتعش معروف است. در این وسیله M یک ماده مغناطیس دائمی می‌باشد. روی گردن این مغناطیس یک سیم پیچ (L) با تعداد دور بسیار از سیم نازک پیچیده شده است. این سیم پیچ به منبع جریان فرکانس صوتی مجهول متصل می‌شود. یک طرف تیغه R (یک نوار نازک فلزی مانند آهن یا فولاد) به یکی از قطبین آهنربا وصل شده است. طرف دیگر این تیغه با فاصله کمی روی قطب دیگر آهنربا قرار می‌گیرد. تیغه فنری دارای پریود ارتعاشی است که با توجه به طول و ضخامت آن تعیین می‌شود.

چنانچه جریان متناوبی به سیم پیچ جاری شود، نیروی میدان مغناطیسی منتج با فرکانس موج ac تغییر می‌کند و تیغه را وادار به ارتعاش می‌نماید. وقتی فرکانس موج ، معادل با فرکانس طبیعی باشد، ارتعاش خیلی شدید است، بطوری که انتهای آزاد تیغه دیده نمی‌شود. چنانچه فرکانس موج بالاتر یا پائین‌تر از فرکانس طبیعی تیغه باشد، ارتعاش کندتر صورت گرفته و به شکل خاکستری رنگ دیده می‌شود.

در دستگاههای عملی چندین تیغه را با طولهای مختلف کنار هم سوار می‌کنند. قطب بالایی آهنربا چنان بریده شده که تیغه‌ها دارای طولهای متفاوتی باشند. این عمل بدین منظور انجام می‌گیرد که انتهای آزاد تیغه‌ها در یک خط قرار گرفته و از خارج به سهولت قابل روئیت باشند. برای روئیت بهتر تیغه‌ها خمیدگی سر آزاد آنها را به رنگ سفید در می‌آورند. اگر اختلاف طول تیغه‌ها کم باشد، در یک فرکانس مشخص چندین تیغه به ارتعاش در می‌آید (معمولا 3 تیغه)، اما آن تیغه که ارتعاش طبیعی وی به فرکانس مجهول نزدیکتر است، فعالتر بوده و از دید محو می‌شود، در حالی که تیغه‌های دیگر به رنگی تیره هنوز دیده می‌شوند.

اندازه گیری الکترونیکی فرکانس از نوع آنالوگ

این دستگاه دارای امپدانس زیادی بوده و قابلیت اندازه گیری 0 تا 10kHz و 0 تا 100kHz را دارد. از آمپرمتر فرکانس جریان dc از 0 تا 50 میکروآمپر عبور می‌کند. مقدار فرکانس مستقل از دامنه سیگنال 1،7 ولت به بالا بوده و همچنین مستقل از شکل موج می‌باشد و پاسخ مدار خطی است و بنابراین کافی است در هر باندی یک نقطه تنظیم شود. این آرایش شامل دو تقویت کننده بیش تغذیه شده (Overdriven) است. خروجی طبقه آخر ( ) یک موج مربعی است که در یک مدار RC بکار برده می‌شود. دیودهای و عمل یکسوسازی را انجام می‌دهند.

تا وقتی دامنه موج مربعی ثابت است، انحراف عقربه (M) تنها به تعداد پالسهای موجود در هر ثانیه بستگی پیدا می‌کند و بنابراین بطور مستقیم با فرکانس سیگنال متناسب است. دستگاه را باید ابتدا روی یک نقطه از هر باند تنظیم نمود. این تنظیم تنها برای یک بار انجام می‌شود. بهترین نقطه برای تنظیم عبارت از فرکانس حد بالای باند جهت انحراف کامل عقربه است. پتانسیومترهای تا برای این منظور در مدار جای گرفته‌اند.

اندازه گیری الکترونیکی نوع دیجیتال

همانند اندازه گیر نوع آنالوگ اندازه گیر نوع دیجیتال نیز الکترونیکی است و امپدانس بالایی تولید می‌کند. در این نوع اندازه گیرها میتر M حذف شده و فرکانس به صورت یک سری اعداد که توسط مدارهای خاص تولید می‌شود، نشان داده خواهد شد. بنابراین اندازه گیر دیجیتال ، یک دستگاه تمام الکترونیکی است. دستگاه نوع دیجیتالی اصولا شامل یک شمارنده الکترونیکی است که تعداد پالسهای موجود در هر ثانیه را شمرده و سپس یک نمایش دهنده 5 یا 8 عددی را جهت نمایش فرکانس بکار می‌اندازد. گیت مبنای زمانی یک ثانیه‌ای توسط یک سیگنال مبنای زمانی دقیق (سیگنال ساعت) کنترل می‌شود. این سیگنال در داخل دستگاه تولید شده و معمولا از یک نوسان ساز کریستالی بدست

 

 مقدار جریان و ولتاژ متناوب

برای اندازه گیری مقدار جریان ، ولتاژ ، توان ، فرکانس و اختلاف فاز ، دستگاههای اندازه گیری مناسب مورد نیاز است.

اندازه گیری جریان و ولتاژ متناوب

آمپر متر و ولت متر دو دستگاه اندازه گیری هستند که بوسیله آنها مقدار جریان مصرفی و ولتاژ مصرف کننده‌ها را می‌توان اندازه گرفت. این دستگاهها براساس اهداف مورد نیاز به صورت‌های مختلف ساخته می‌شوند.

دستگاههای اندازه گیری تابلویی

این دستگاه معمولا یک رنج دارند و از دقت کمی برخوردار هستند کاربرد آنها در روی تابلوها به منظور نشان دادن کمیت مورد نظر می‌باشد.

دستگاههای اندازه گیری پرقابل (قابل حمل)

دستگاههای پر قابل کاربردی وسیع در صنعت برق دارند این دستگاه به دو صورت آنالوگ و دیجیتال در کارخانجات ساخته می‌شوند. از آنجا که این دستگاهها کمیت‌های مختلف (جریان ، ولتاژ ، مقاومت و...) را اندازه گیری می‌کنند در اصطلاح با عناوین آوومتر (A.V.Ω) و یا مالتی‌متر در بازار به فروش می‌رسند. کمیت‌های الکتریکی مورد سنجش در این دستگاه در محدوده بسیار وسیع و با دقت قابل قبولی اندازه گیری می‌شوند مالتی مترهای دیجیتالی دارای تنوع ، انعطاف و قیمت ارزانتری نسبت به مالتی مترهای آنالوگ هستند.

دستگاههای اندازه گیری آزمایشگاهی

به منظور انجام برخی از تحقیقات علمی در آزمایشگاه و کنترل دقیق فرآیند تولید صنایع پیشرفته نظامی ، اتمی و فضایی به دستگاههای اندازه گیری الکتریکی‌ای نیاز است که از دقت و کیفیت مرغوب گری نسبت به دستگاههای اندازه گیری معمولی برخوردار باشند. این دستگاهها برای کالیبره کردن دستگاههای اندازه گیری در موسسات استاندارد نیز بکار می‌روند. این وسایل اندازه گیری دارای ساختمانی پیچیده هستند و نسبت به دستگاههای معمولی قیمت بالاتری دارند.

اندازه گیری اختلالات اختلاف سطح الکتریکی (ولتاژ)

مقدار ولتاژ دو سر یک مولد یا مصرف کننده همواره بوسیله ولت متر اندازه گیری می‌شود. چون اختلاف پتانسیل بین دو نقطه را اندازه گیری می‌کند، بنابراین باید با دو سر مصرف کننده یا مولد به صورت موازی قرار گیرند، ولت متر به دو روش مستقیم و غیر مستقیم اختلاف سطح الکتریکی را اندازه می‌گیرد در روش مستقیم ولت متر به دو سر مصرف کننده متصل می‌شود و مقدار ولتاژ را اندازه گیری می‌کند.

در روش غیر مستقیم ولت متر بوسیله یک مبدل ولتاژ به دو سر مصرف کننده یا مولد متصل می‌شود این روش در مواردی بکار می‌رود که ولتاژ کار مصرف کننده‌ها یا شبکه بیش از حد مجاز دستگاه اندازه گیری باشد و یا این که از نظر حفاظتی نتوان ولتاژ مورد اندازه گیری را مورد سنجش قرار داد. کلید ولت متر برای اندازه گیری مقدار ولتاژهای خطی و فازی در شبکه‌های سه فاز ، از طریق تنها یک ولت متر از یک کلید ولت متر استفاده می‌کنند.


ترانسفورموتور

دید کلی:


ترانسفورماتورها را با توجه به کاربرد و خصوصیات آنها به سه دسته کوچک متوسط و بزرگ دسته بندی کرد. ساختن ترانسفورماتورهای بزرگ و متوسط به دلیل مسایل حفاظتی و عایق بندی و امکانات موجود ، کار ساده ای نیست ولی ترانسفورماتورهای کوچک را می توان بررسی و یا ساخت. برای ساختن ترانسفورماتورهای کوچک ، اجزای آن مانند ورقه آهن ، سیم و قرقره را به سادگی می توان تهیه نمود.

اجزای تشکیل دهنده یک ترانسفورماتور به شرح زیر است؛


هسته ترانسفورماتور:


هسته ترانسفورماتور متشکل از ورقه های نازک است که سطح آنها با توجه به قدرت ترانسفورماتور ها محاسبه می شود. برای کم کردن تلفات آهنی هسته ترانسفورماتور را نمی توان به طور یکپارچه ساخت. بلکه معمولا آنها را از ورقه های نازک فلزی که نسبت به یکدیگر عایق‌اند، می سازند. این ورقه ها از آهن بدون پسماند با آلیاژی از سیلیسیم (حداکثر 4.5 درصد) که دارای قابلیت هدایت الکتریکی و قابلیت هدایت مغناطیسی زیاد است ساخته می شوند.

در اثر زیاد شدن مقدار سیلیسیم ، ورقه‌های دینام شکننده می شود. برای عایق کردن ورقهای ترانسفورماتور ، قبلا از یک کاغذ نازک مخصوص که در یک سمت این ورقه چسبانده می شود، استفاده می کردند اما امروزه بدین منظور در هنگام ساختن و نورد این ورقه ها یک لایه نازک اکسید فسفات یا سیلیکات به ضخامت 2 تا 20 میکرون به عنوان عایق در روی آنها می مالند و با آنها روی ورقه ها را می پوشانند. علاوه بر این ، از لاک مخصوص نیز برای عایق کردن یک طرف ورقه ها استفاده می شود. ورقه های ترانسفورماتور دارای یک لایه عایق هستند.

بنابراین ، در مواقع محاسبه سطح مقطع هسته باید سطح آهن خالص را منظور کرد. ورقه‌های ترانسفورماتورها را به ضخامت های 0.35 و 0.5 میلی متر و در اندازه های استاندارد می سازند. باید دقت کرد که سطح عایق شده ى ورقه های ترانسفورماتور همگی در یک جهت باشند (مثلا همه به طرف بالا) علاوه بر این تا حد امکان نباید در داخل قرقره فضای خالی باقی بماند. لازم به ذکر است ورقه ها با فشار داخل قرقره جای بگیرند تا از ارتعاش و صدا کردن آنها نیز جلوگیری شود.


سیم پیچ ترانسفورماتور :


معمولا برای سیم پیچ اولیه و ثانویه ترانسفورماتور از هادی های مسی با عایق (روپوش) لاکی استفاده می‌کنند. اینها با سطح مقطع گرد و اندازه‌های استاندارد وجود دارند و با قطر مشخص می‌شوند. در ترانسفورماتورهای پرقدرت از هادیهای مسی که به صورت تسمه هستند استفاده می‌شوند و ابعاد این گونه هادی‌ها نیز استاندارد است.

توضیح سیم پیچی ترانسفورماتور به این ترتیب است که سر سیم پیچ‌ها را به وسیله روکش عایقها از سوراخهای قرقره خارج کرد، تا بدین ترتیب سیم ها قطع (خصوصا در سیمهای نازک و لایه‌های اول) یا زخمی نشوند. علاوه بر این بهتر است رنگ روکش‌ها نیز متفاوت باشد تا در ترانسفورماتورهای دارای چندین سیم پیچ ، را به راحتی بتوان سر هر سیم پیچ را مشخص کرد. بعد از اتمام سیم پیچی یا تعمیر سیم پیچهای ترانسفورماتور باید آنها را با ولتاژهای نامی خودشان برای کنترل و کسب اطمینان از سالم بودن عایق بدنه و سیم پیچ اولیه ، بدنه و سیم پیچ ثانویه و سیم پیچ اولیه آزمایش کرد.


قرقره ترانسفورماتور:


برای حفاظ و نگهداری از سیم پیچ‌های ترانسفورماتور خصوصا در ترانسفورماتورهای کوچک باید از قرقره استفاده نمود. جنس قرقره باید از مواد عایق باشد قرقره معمولا از کاغذ عایق سخت ، فیبرهای استخوانی یا مواد ترموپلاستیک می سازند. قرقره هایی که از جنس ترموپلاستیک هستند معمولا یک تکه ساخته می شوند ولی برای ساختن قرقره های دیگر آنها را در چند قطعه ساخت و سپس بر روی همدگر سوار کرد. بر روی دیواره های قرقره باید سوراخ یا شکافی ایجاد کرد تا سر سیم پیچ از آنها خارج شوند.

اندازه قرقره باید با اندازه ى ورقه‌های
ترانسفورماتور متناسب باشد و سیم پیچ نیز طوری بر روی آن پیچیده شود. که از لبه های قرقره مقداری پایین تر قرار گیرد تا هنگام جا زدن ورقه‌های ترانسفورماتور ، لایه ى رویی سیم پیچ صدمه نبیند. اندازه قرقره های ترانسفورماتورها نیز استاندارد شده است اما در تمام موارد ، با توجه به نیاز ، قرقره مناسب را می توان طراحی کرد


خازن

خازن ها انرژي الكتريكي را نگهداري مي كنند و به همراه مقاومت ها ، در مدارات تايمينگ استفاده مي شوند . همچنين از خازن ها براي صاف كردن سطح تغييرات ولتاژ مستقيم استفاده مي شود . از خازن ها در مدارات بعنوان فيلتر هم استفاده مي شود . زيرا خازن ها به راحتي سيگنالهاي غير مستقيم AC را عبور مي دهند ولي مانع عبور سيگنالهاي مستقيم DC  مي شوند .

ظرفيت :

ظرفيت معياري براي اندازه گيري توانائي نگهداري انرژي الكتريكي است . ظرفيت زياد بدين معني است كه خازن قادر به نگهداري انرژي الكتريكي بيشتري است . واحد اندازه گيري ظرفيت فاراد است . 1 فاراد واحد بزرگي است و مشخص كننده ظرفيت بالا مي باشد . بنابراين استفاده  از واحدهاي كوچكتر نيز در خازنها مرسوم است . ميكروفاراد µF  ، نانوفاراد nF  و پيكوفاراد pF  واحدهاي كوچكتر فاراد هستند .

µ means 10-6 (millionth), so 1000000µF = 1F

n means 10-9 (thousand-millionth), so 1000nF = 1µF

p means 10-12 (million-millionth), so 1000pF = 1nF

انواع مختلفي از خازن ها وجود دارند كه ميتوان از دو نوع اصلي آنها ، با پلاريته ( قطب دار ) و بدون پلاريته ( بدون قطب ) نام برد .

خازنهاي قطب دار :

الف - خازن هاي الكتروليت

در خازنهاي الكتروليت قطب مثبت و منفي بر روي بدنه آنها مشخص شده و بر اساس قطب ها در مدارات مورد استفاده قرار مي گيرند . دو نوع طراحي براي شكل اين خازن ها وجود دارد . يكي شكل اَكسيل كه در اين نوع پايه هاي يكي در طرف راست و ديگري در طرف چپ قرار دارد و ديگري راديال كه در اين نوع هر دو پايه خازن در يك طرف آن قرار دارد . در شكل نمونه اي از خازن اكسيل و راديال نشان داده شده است .

 

در خازن هاي الكتروليت ظرفيت آنها بصورت يك عدد بر روي بدنه شان نوشته شده است . همچنين ولتاژ تحمل خازن ها نيز بر روي بدنه آنها نوشته شده و هنگام انتخاب يك خازن بايد اين ولتاژ مد نظر قرار گيرد . اين خازن ها آسيبي نمي بينند مگر اينكه با هويه داغ شوند .

 

ب - خازن هاي تانتاليوم

خازن هاي تانتاليم هم از نوع قطب دار هستند و مانند خازنهاي الكتروليت معمولاً ولتاژ كمي دارند . اين خازن ها معمولاً در سايز هاي كوچك و البته گران تهيه مي شوند و بنابراين يك ظرفيت بالا را  در سايزي كوچك را ارائه مي دهند .

در خازنهاي تانتاليوم جديد ، ولتاژ و ظرفيت بر روي بدنه آنها نوشته شده ولي در انواع قديمي از يك نوار رنگي استفاده مي شود كه مثلا دو خط دارد ( براي دو رقم ) و يك نقطه رنگي براي تعداد صفرها وجود دارد كه ظرفيت بر حست ميكروفاراد را مشخص مي كنند . براي دو رقم اول كدهاي استاندارد رنگي استفاده مي شود ولي براي تعداد صفرها و محل رنگي ، رنگ خاكستري به معني × 0.01  و رنگ سفيد به معني × 0.1  است . نوار رنگي سوم نزديك به انتها ، ولتاژ را مشخص مي كند بطوري كه  اگر اين خط زرد باشد 3/6 ولت ، مشكي 10 ولت ، سبز 16 ولت ، آبي 20 ولت ، خاكستري 25 ولت و سفيد 30 ولت را نشان مي دهد .

براي مثال رنگهاي آبي - خاكستري و نقطه سياه به معني 68 ميكروفاراد است .

آبي - خاكستري و نقطه سفيد  به معني 8/6 ميكروفاراد است .

 

 

خازنهاي بدون قطب :

خازن هاي بدون قطب معمولا خازنهاي با ظرفيت كم هستند و ميتوان آنها را از هر طرف در مدارات مورد استفاده قرار داد . اين خازنها در برابر گرما تحمل بيشتري دارند و در ولتاژهاي بالاتر مثلا 50 ولت ، 250 ولت و ... عرضه پيدا كردن ظرفيت اين خازنها كمي مشكل است چون انواع زيادي از اين نوع خازنها وجود دارد و سيستم هاي كد گذاري مختلفي براي آنها وجود دارد . در بسياري از خازن ها با ظرفيت كم ، ظرفيت بر روي خازن نوشته شده ولي هيچ واحد يا مضربي براي آن چاپ نشده و براي دانستن واحد بايد به دانش خودتان رجوع كنيد . براي مثال بر 1/0  به معني 0.1µF يا 100 نانوفاراد است . گاهي اوقات بر روي اين خازنها چنين نوشته مي شود  ( 4n7  ) به معني 7/4 نانوفاراد . در خازن هاي كوچك چنانچه نوشتن بر روي آنها مشكل باشد از شماره هاي كد دار بر روي خازن ها استفاده مي شود . در اين موارد عدد اول و دوم را نوشته و سپس به تعداد عدد سوم در مقابل آن صفر قرار دهيد تا ظرفيت بر حسب پيكوفاراد بدست ايد . بطور مثال اگر بر روي خازني عدد  102 چاپ شده باشد ، ظرفيت برابر خواهد بود با 1000 پيكوفاراد يا 1 نانوفاراد .

 

كد رنگي خازن ها :

در خازن هاي پليستر براي سالهاي زيادي  از كدهاي رنگي بر روي بدنه آنها استفاده مي شد . در اين كد ها سه رنگ اول ظرفيت را نشان مي دهند و رنگ چهارم تولرانس ا نشان مي دهد .

براي مثال قهوه اي - مشكي - نارنجي به معني 10000 پيكوفاراد يا 10 نانوفاراد است .

خازن هاي پليستر امروزه به وفور در مدارات الكترونيك مورد استفاده قرار مي گيرند . اين خازنها در برابر حرارت زياد معيوب مي شوند و بنابراين هنگام لحيمكاري بايد به اين نكته توجه داشت .

 

            

كد رنگي خازنها

رنگ

شماره

سياه

0

قهوه اي

1

قرمز

2

نارنجي

3

زرد

4

سبز

5

آبي

6

بنفش

7

خاكستري

8

سفيد

9

خازن ها با هر ظرفيتي وجود ندارند . بطور مثال خازن هاي 22 ميكروفاراد يا 47 ميكروفاراد وجود دارند ولي خازن هاي 25 ميكروفاراد يا 117 ميكروفاراد وجود ندارند .

دليل اينكار چنين است :

فرض كنيم بخواهيم خازن ها را با اختلاف ظرفيت ده تا ده تا بسازيم . مثلاً 10 و 20 و 30 و . . . به همين ترتيب . در ابتدا خوب بنظر مي رسد ولي وقتي كه به ظرفيت مثلاً 1000 برسيم چه رخ مي دهد ؟

مثلاً 1000 و 1010 و 1020 و . . . كه در اينصورت اختلاف بين خازن 1000 ميكروفاراد با 1010 ميكروفاراد بسيار كم است و فرقي با هم ندارند پس اين مسئله معقول بنظر نمي رسد .

براي ساختن يك رنج محسوس از ارزش خازن ها ، ميتوان براي اندازه ظرفيت از مضارب استاندارد 10 استفاده نمود . مثلاً 7/4 - 47 - 470 و . . .  و يا  2/2 - 220 - 2200 و . . .

 

 

خازن هاي متغير :

در مدارات تيونينگ راديوئي از اين خازن ها استفاده مي شود و به همين دليل به اين خازنها گاهي خازن تيونينگ هم اطلاق مي شود . ظرفيت اين خازن ها خيلي كم و در حدود 100 تا 500 پيكوفاراد است و بدليل ظرفيت پائين در مدارات تايمينگ مورد استفاده قرار نمي گيرند .

در مدارات تايمينگ از خازن هاي ثابت استفاده مي شود و اگر نياز باشد دوره تناوب را تغيير دهيم ، اين عمل بكمك مقاومت انجام ميدهد...

 

خازن های تریمر

خازن های تریمر خازن های متغییر کوچک و با ظرفیت بسیار پایین هستند . ظرفیت این خازن ها از حدود 1 تا 100 پیکوفاراد ماست و بیشتر در تیونرهای مدارات با فرکانس بالا مورد استفاده قرار می گیرند .

خازنهای ثابت:

خازن های ثابت را بر اساس نوع ماده ی دی الکتریک به کار رفته در آنها تقسیم بندی و نام گذاری می کنند و از آنها در مصارف مختلف استفاده می شود . از جمله این خازنها می توان انواع سرامیکی ، میکا ، ورقه ای ( کاغذی و پلاستیکی ) ،الکترولیتی ، روغنی ، گازی و نوع خاص فیلم ( Film ) را نام برد .
اگر ماده ی دی الکتریک طی یک فعالیت شیمیایی تشکیل شده باشد آن را خازن الکترولیتی و در غیر این صورت آن را خازن خشک گویند . خازن های روغنی و گازی در صنعت برق بیش تر در مدارهای الکتریکی برای راه اندازی و یا اصلاح ضریب قدرت به کار می روند . بقیه ی خازن های ثابت دارای این خازن ها دارای ظرفیت معینی هستند که در وضعیت معمولی تغییر پیدا نمی کنند .

 ویژگی های خاصی هستند که در جای خود بدانها اشاره گردیده است


انرژی خورشید

گفتیم که ذغال سنگ، نفت وگاز همیشگی نیستند و به شکلی که اکنون آن ها را مصرف می کنیم، عاقبت روزی تمام خواهند شد. در آن روز، به انرژیهای جدیدی نیاز خواهیم داشت.ما می توانیم با استفاده از نیروی باد، امواج دریا و رودهای کوهستانی که آبشان پر فشار و خروشان است، برق تولید کنیم امآ، علاوه بر این ها، یک منبع بسیار بزرگ انرژی نیز در کنارمان قرار دارد. آیا آن را می شناسید؟ بله، درست است: خورشید.

خورشید زمین را گرم و روشن می کند.گیاهانو جانوران را نیز انرژی خورشیدی را لازم دارند تا زنده بمانند. اگر خورشید نبود یا از زمین خیلی دورتر بود و گرمایش کمتر به ما می رسید، سطح زمین خیلی سرد و تاریک می شد و هیچ موجودی نمی توانست روی آن زندگی کندهمه ما به انرژی نیاز داریم. انرژی مانند نیرویی نامرئی در بدن ما وجود دارد و آن را به کار می اندازد. اگر انرژی به بدن نرسد، توانایی انجام کار را از دست می دهیم و پس از مدتی می میریم.

ما انرژی را از غذایی که می خوریم یه دست می آوریم. با هر حرکت و کاری که انجام می دهیم، بخشی از انرژی موجود در بدن صرف می شود. حتی برای خواندن این مطلب هم مقداری انرژی لازم است. برای همین باید هر روز غذاهای کافی و مناسبی را بخوریم. گیاهان و جانوران نیز برای زنده ماندن و رشد و حرکت، به انرژی نیاز دارند.

تمام دستگاهها و ماشین های ساخته شده بدست انسان نیز با ایتفاده از انرژی کار می کنند. بسیاری از این ماشین ها برقی هستند. حتماٌ در خانه شما هم دستگاههایی مثل رادیو، تلویزیون، اطو، یخچال... و وجود دارد. اگر به هر دلیلی برق خانه قطع شود، تمام این دستگاهها از کار می افتند و بدون استفاداه می شوند. اما آیا می دانید برق از کچا بدست می آوریم؟ برای تولید برق، سوخت هایی مثل ذغال سنگ، نفت و گاز را می سوزانیم. این نوع سوخت ها را سوخت فسیلی می نامند. سوخت های فسیلی از باقی ماند گیاهان و جانورانی به وجود می آمده اند که میلیون ها میلیون سال قبل روی زمین زندگی می کردند. وقتی این جانوران و گیاهان مردند و از بین رفتند، سال های زیادی زیر فشار لایه های زمین ماندند تا به ذغال سنگ و نفت و گاز تبدیل شدند.
اکنون در جهان میلیون ها میلیون ماشین وجود دارد. تعدادی از این ماشین ها با زغال سنگ، نفت، بنزین و گاز کار می کنند. بسیاری از آن ها نیز برای کارکردن به برق نیاز دارند. بخش زیادی از برق مورد نیاز جهان، با سوزاندن سوخت های فسیلی تولید می شود. برای همین هر روز مقدار زیادی از این سوخت ها مصرف می شود و اگر این کار ادامه پیدا کند، سرانجام روزی می رسد که سوخت های فسیلی زمین تمام می شوند.

انرژی خورشید
گفتیم که ذغال سنگ، نفت وگاز همیشگی نیستند و به شکلی که اکنون آن ها را مصرف می کنیم، عاقبت روزی تمام خواهند شد. در آن روز، به انرژیهای جدیدی نیاز خواهیم داشت.ما می توانیم با استفاده از نیروی باد، امواج دریا و رودهای کوهستانی که آبشان پر فشار و خروشان است، برق تولید کنیم امآ، علاوه بر این ها، یک منبع بسیار بزرگ انرژی نیز در کنارمان قرار دارد. آیا آن را می شناسید؟ بله، درست است: خورشید.
خورشید زمین را گرم و روشن می کند.گیاهانو جانوران را نیز انرژی خورشیدی را لازمدارند تا زنده بمانند. اگر خورشید نبود یا از زمین خیلی دورتر بود و گرمایش کمتر به ما می رسید، سطح زمین خیلی سرد و تاریک می شد و هیچ موجودی نمی توانست روی آن زندگی کند.
اگر خورشید به زمین نزدیکتر بود، مشکلات دیگری بوجود می آمد. در این حالت، گرمای سطح زمین آنقدر زیاد می شد که تمام یخ های قطب های شمال و جنوب آب می شدند و خشکی ها زیر اب می رفتند.گیاهان و جانوران و موجودات زنده هم از گرمای زیاد از بین می رفتند و می مردند.

خورشید به توپ بزرگ آتشین شباهت دارد صد بار بزرگتر از زمین است. این ستاره ها از گازهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است.
گازها انفجارهای بزرگی را بوجود می آورند و پرتوهای قوی گرما و نور را تولید می کنند. این پرتوها از خورشید به سوی زمین می آینددر طول راه، یک سوم آن ها در فضا پخش می شوند و بقیه به صورت انرژی گرما و نور به زمین می رسند. می دانیم که سرعت نور 300000 متر در ثانیه است. از سوی دیگر، 8 دقیقه طول می کشد که نور خورشید به زمین برسد. بنابراین می توانید فاصله خورشید تا زمین را حساب کنید.

در این مسیر طولانی، مقدار زیادی از نور و گرمای خورشید از دست می رود، اما همان اندازه ای که به زمین می رسد، کافی است تا شرایط مناسبی برای زندگی ما و جانوران و گیاهان به وجود آید.

هر چیزی از ذرات بسیار کوچکی به نام اتم ساخته شده است. وقتی نور خورشید بر یک شیء می تابد، این ذرات به حرکت یا جنبش در می آیند. حرکت اتم ها گرما تولید می کند و شیء گرم می شود.

اجسامی که تیره رنگ یا سیاه هستند، انرژی خورشید را بیشتر جذب می کنند و گرم تر می شوند. اما اجسام روشن یا سفید، مقداری زیادی از پرتوهای خورشید را بر می گردانند. برای همین، مردم در تابستان لباس های روشن و سفید می پوشند تا خیلی گرمشان نشود.

اگر خورشید به زمین نزدیکتر بود، مشکلات دیگری بوجود می آمد. در این حالت، گرمای سطح زمین آنقدر زیاد می شد که تمام یخ های قطب های شمال و جنوب آب می شدند و خشکی ها زیر اب می رفتند.گیاهان و جانوران و موجودات زنده هم از گرمای زیاد از بین می رفتند و می مردند.
خورشید به توپ بزرگ آتشین شباهت دارد صد بار بزرگتر از زمین است. این ستاره ها از گازهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است.
گازها انفجارهای بزرگی را بوجود می آورند و پرتوهای قوی گرما و نور را تولید می کنند. این پرتوها از خورشید به سوی زمین می آینددر طول راه، یک سوم آن ها در فضا پخش می شوند و بقیه به صورت انرژی گرما و نور به زمین می رسند. می دانیم که سرعت نور 300000 متر در ثانیه است. از سوی دیگر، 8 دقیقه طول می کشد که نور خورشید به زمین برسد. بنابراین می توانید فاصله خورشید تا زمین را حساب کنید.
در این مسیر طولانی، مقدار زیادی از نور و گرمای خورشید از دست می رود، اما همان اندازه ای که به زمین می رسد، کافی است تا شرایط مناسبی برای زندگی ما و جانوران و گیاهان به وجود آید.
هر چیزی از ذرات بسیار کوچکی به نام اتم ساخته شده است. وقتی نور خورشید بر یک شیء می تابد، این ذرات به حرکت یا جنبش در می آیند. حرکت اتم ها گرما تولید می کند و شیء گرم می شود.
اجسامی که تیره رنگ یا سیاه هستند، انرژی خورشید را بیشتر جذب می کنند و گرم تر می شوند. اما اجسام روشن یا سفید، مقداری زیادی از پرتوهای خورشید را بر می گردانند. برای همین، مردم در تابستان لباس های روشن و سفید می پوشند تا خیلی گرمشان نشود
 

جریان(dc)

تعریف

جریان مستقیم (DC یا جریان پیوسته)، عبور پیوسته جریان الکتریسیته از یک هادی نظیر یک سیم از پتانسیل بالا به پتانسیل کم است. در جریان مستقیم، بار الکتریکی همواره در یک جهت عبور می کند که این امر جریان مستقیم را از جریان متناوب (AC) متمایز می کند.

در واقع جریان مستقیم ابتدا برای انتقال توان الکتریکی پس از کشف تولید الکتریسیته در اواخر قرن 19 توسط توماس ادیسون بکار رفت. امروزه استفاده از جریان مستقیم برای این منظور غالباً کنار گذاشته شده است، چرا که جریان متناوب (که توسط نیکلا تسلا کشف و توسعه داده شده ) برای انتقال در طول خطوط بلند بسیار مناسب تر است (جنگ جریان ها را مشاهده کنید). هنوز هم انتقال توان DC برای اتصال شبکه های توان AC با فرکانس های مختلف به هم، بکار می رود.

DC عموماً در بسیاری از کاربرد های کم ولتاژ استفاده می شود، خصوصاً در جایی که انرژی از طریق باتری ها تامین می شود که تنها می توانند ولتاژ DC تولید کنند. اکثر سیستم های خودکار، از DC استفاده می کنند. اگرچه که ژنراتور یک وسیله AC است که از یک یکسو کننده برای تولید DC استفاده می کند. اغلب مدارات الکترونیکی نیاز به یک منبع تغذیه DC دارند. با وجود اینکه DC مخفف جریان مستقیم است اما کلاً به ولتاژهای با پلاریته ثابت، DC گفته می شود. برخی از انواع DC دارای تغییرات ولتاژ زیادی هستند، مانند خروجی دست نخورده یک یکسوساز. با عبور این خروجی از یک فیلتر RC پایین گذر، ولتاژ پایدار تری حاصل می شود.

معمولاً به دلیل ولتاژهای بسیار پایین بکار رفته در سیستم های جریان مستقیم، نصب آنها نیازمند پریزها، کلیدها و لوازم ثابت متفاوتی از آنچه که برای جریان متناوب به کار می رود است. در یک وسیله جریان مستقیم این نکته بسیار مهم است که پلاریته آنرا معکوس وصل نکنیم، مگر اینکه وسیله داری یک پل دیودی برای اصلاح این امر باشد. (که اکثر دستگاه های عمل کننده با باتری این امکان را ندارند.)

امروزه (سال 2000م) گرایشاتی در جهت سیستم های انتقال جریان مستقیم ولتاژ بالا (HVDC) ایجاد شده است. همچنین DC در سیستم های برق خورشیدی که توسط باتری های خورشیدی تغذیه می شوند، به کارمی رود.

 

برق, مهندسی برق,برق قدرت,مقالات برق, مقاله برق,مهندسي برق و...درباره وبلاگ


جریان متناوب(ac

تعریف

یک جریان متناوب (AC ) جریان الکتریکی ای است که در آن اندازه جریان به صورت چرخه ای تغییر می کند، بر خلاف جریان مستقیم که در آن اندازه جریان مقدار ثابتی می ماند. شکل موج معمول یک مدار AC عموماً یک موج سینوسی کامل است چرا که این شکل موج منجر به انتقال انرژی به موثرترین صورت می شود. اما به هر حال در کاربردهای خاص، شکل موج های متفاوتی نظیر مثلثی یا مربعی نیز استفاده می شود.


تاریخچه

توان الکتریکی با جریان متناوب، نوعی از انرژی الکتریکی است که برای تغذیه تجاری الکتریسیته به عنوان توان الکتریکی، از جریان متناوب استفاده می کند. ویلیام استنلی جی آر کسی است که یکی از اولین سیم پیچ های عملی را برای تولید جریان متناوب طراحی کرد. طراحی وی یک صورت ابتدایی ترانسفورماتور مدرن بود که یک سیم پیچ القایی نامیده می شد. از سال 1881م تا 1889م سیستمی که امروزه استفاده می شود، توسط نیکلا تسلا، جرج وستینگهاوس، لوییسین گاولارد، جان گیبس و الیور شالنجر طراحی شد.

سیستمی که توماس ادیسون برای اولین بار برای توزیع تجاری الکتریسیته بکار برد، به دلیل استفاده از جریان مستقیم محدودیت های داشت که در این سیستم برطرف شد.
اولین انتقال جریان متناوب در طول فواصل بلند در سال 1891م نزدیک تلورید کلورادو اتفاق افتاد که چند ماه بعد در آلمان ادامه پیدا کرد. توماس ادیسون به علت اینکه حقوق انحصاری اختراعات متعددی را در فن آوری جریان مستقیم «DC» داشت، استفاده از جریان مستقیم را، به شدت حمایت می کرد اما در نهایت جریان متناوب به عرصه استفاده عمومی آمد (جنگ جریان ها را مشاهده کنید).
چارلز پروتیوس استینمتز از جنرال الکتریک بسیاری از مشکلات مرتبط با تولید الکتریسیته و انتقال آن را با استفاده از جریان متناوب حل کرد.


توزیع برق و تغذیه خانگی

بر خلاف جریان DC، جریان AC را می توان توسط یک ترانسفورماتور به سطوح مختلف ولتاژی انتقال داد. هر چه میزان ولتاژ افزایش یابد، انتقال توان هم موثرتر صورت خواهد گرفت. افزایش میزان قابلیت انتقال توان به علت قانون اهم است، تلفات انرژی الکتریکی وابسته به عبور جریان از یک هادی است. تلفات توان به علت جریان توسط رابطه P=I^2*R محاسبه می شود، بنابراین اگر جریان دو برابر شود، تلفات چهار برابر خواهد شد.

با استفاده از ترانسفورماتور، ولتاژ را می توانیم به یک ولتاژ بالا افزایش دهیم تا بتوانیم توان را در طول فواصل بلند در سطح جریان پایین انتقال داده و در نتیجه تلفات کاهش یابد. سپس می توانیم ولتاژ را دوباره به سطحی که برای تغذیه خانگی بی خطر باشد، کاهش دهیم.

تولید الکتریکی سه فاز بسیار عمومی است و استفاده ای موثرتر از ژنراتورهای تجاری را برای ما ممکن می سازد. انرژی الکتریکی توسط چرخش یک سیم پیچ داخل یک میدان مغناطیسی در ژنراتورهای بزرگ و با هزینه بالا ایجاد می شود. اما به هر حال جای دادن سه سیم پیچ جدا روی یک محور (بجای یک سیم پیچ)، هم نسبتاً آسان و هم مقرون به صرفه است. این سیم پیچ ها روی محور ژنراتورها نصب شده اند اما از نظر فیزیکی جدا اند و دارای یک اختلاف زاویه 120 درجه ای نسبت به هم هستند. سه شکل موج جریان تولید می شود که دارای اختلاف فاز 120 درجه ای نسبت به هم، اما اندازه های یکسان هستند.

توزیع الکتریسیته سه فاز بطور وسیعی در ساختمان های صنعتی و توزیع الکتریسیته تک فاز در محیط های خانگی بکار می رود. نوعاً یک ترانسفورماتور سه فاز ممکن است مسیرهای مختلفی را با یک فاز متفاوت برای بخش های مختلف هر مسیر، تغذیه کند.
سیستم های سه فاز به گونه ای طراحی شده اند که در محل بار متعادل باشند، اگر باری به طور صحیح متعادل شده باشد، جریانی از نقطه خنثی عبور نخواهد کرد. این بدین مفهوم است که می توان جریان را تنها با سه کابل به جای شش کابل که در غیر این صورت مورد نیاز است، انتقال داد. گفتنی است که برق سه فاز در واقع نوعی از سیستم چند فازه است.

در بسیاری از موارد تنها یک تک فاز برای تغذیه ی روشنایی خیابان ها یا مصرف کننده های خانگی مورد نیاز است. وقتی که یک سیستم توان الکتریکی سه فاز داریم، یک کابل چهارمی که خنثی است را در توزیع خیابانی قرار می دهیم تا برای هر خانه یک مدار کامل را فراهم کنیم «یعنی هر خانه می تواند از یکی از کابل های فاز و کابل خنثی برای مصرف استفاده کند». خانه های مختلف در خیابان از فازهای مختلف استفاده می کنند یا وقتی که مصرف کننده های زیادی به سیستم متصلند، آنها را به صورت مساوی در طول سه فاز پخش می کنند تا بار روی سیستم متعادل شود. بنابراین کابل تغذیه هر خانه معمولاً تنها شامل یک هادی فاز و نول و احتمالاً با یک پوشش آهنی زمین شده، است.

برای اطمینان یک سیم سومی هم اغلب بین هر یک از وسایل الکتریکی در خانه و صفحه سوییچ الکتریکی اصلی یا جعبه فیوز وصل می شود. این سیم سوم در انگلستان و اکثر کشورهای انگلیسی زبان سیم earth و در آمریکا سیم ground خوانده می شود. در صفحه سوییچ اصلی سیم earth را به سیم نول و نیز به یک تیرک متصل به زمین یا هر نقطه earth در دسترس (برای آمریکایی ها نقطه ground ) نظیر لوله آب، متصل می کنند.

در صورت وقوع خطا، سیم زمین می تواند جریان کافی را برای راه اندازی یک فیوز و جدا کردن مدار دارای خطا، از خود عبور دهد. همچنین اتصال زمین به این مفهوم است که ساختمان مجاور دارای ولتاژی برابر ولتاژ نقطه خنثی است.

شایع ترین نوع خطای الکتریکی (شوک) در صورتی رخ می دهد که شی ای (معمولاً یک نفر) بطور تصادفی بین یک هادی فاز و زمین، مداری تشکیل دهد. در این صورت یک جریان خطا از فاز به زمین ایجاد می شود که به جریان پس ماند معروف است. یک مدار شکن جریان پس ماند طراحی شده است تا چنین مشکلی را شناسایی کند و مدار را قبل از اینکه شوک الکتریکی منجر به مرگ شود، قطع کند.

در کاربرد های صنعتی (سه فاز) بسیاری از قسمت های مجزای سیستم خنثی به زمین متصلند که این امر موجب می شود تا جریان های کوچک زمین، که همواره بین یک ژنراتور و یک مصرف کننده (بار) در حال عبور هستند را متعادل کند. این سیستم زمین کردن این اطمینان را به ما می دهد که اگر خطایی رخ دهد، جریانی که از نقطه خنثی می گذرد به یک سطح قابل کنترل محدود شده باشد. این روش به سیستم خنثی زمین چندگانه معروف است.


فرکانس های AC در کشورها

اکثر کشورهای جهان سیستم های الکتریکی شان را روی یکی از دو فرکانس 60 و 50 هرتز استاندارد کرده اند. لیست کشورهای 60 هرتز که اغلبشان در دنیای جدید قرار دارند کوتاه تر است اما نمی توان گفت که 60 هرتز کمتر معمول است.

  • کشورهای 60 هرتز عبارتند از: ساموای امریکا، آنتیگوا و باربودا، آروبا، باهاماس، بلیز، برمودا، کانادا، جزایر کیمان، کلمبیا، کاستاریکا، کوبا، جمهوری دمونیکن، السالوادور، پلینسیای فرانسه، گوام، گواتمالا، گیانا، هاییتی، هندوراس، کره جنوبی، لیبریا، جزایر مارشال، مکزیک، میکرونسیا، مونت سرات، نیکاراگویه، جزایر ماریانای شمالی، پالایو، پاناما، پرو، فیلیپین، پرتوریکو، ساین کیتس و نویس، سورینام، تایوان، ترینیداد توباگو، جزایر ترکس و کیاکوس، ایالات متحده، ونزولا، جزایر ویرجین، جزیره ویک.

 

  • این کشورها دارای سیستم هایی با فرکانس مختلط 60 و 50 هرتز اند: بحرین، برزیل(اغلب فرکانس 60) ، ژاپن (فرکانس 60 هرتز در زمان حضور غربی ها).

اغلب کشورها بگونه ای استاندارد تلویزیون شان را انتخاب کرده اند که با فرکانس خطوط برق شان متناسب باشد. استاندارد NTSC برای کار با فرکانس خطوط برق 60 هرتز طراحی شده است در حالیکه PAL و SECAM برای فرکانس خطوط 50 هرتز طراحی شده است اما نسخه 60 هرتز PAL هم وجود دارد، برای مثال در برزیل PAL-M ارایه دهنده وضوح PAL و چشمک تصویر پایین NTSC است.

عموماً این مطلب پذیرفته شده است که نیکلا تسلا فرکانس 60 هرتز را به عنوان کمترین فرکانسی که منجر به عدم بروز پدیده چشمک زنی قابل مشاهده در روشنایی های خیابان ها می شد، انتخاب کرد. توان 25 هرتز بیش از آنی که در آبشار نیاگارا تولید شود، در اونتاریو و آمریکای شمالی استفاده می شده است.
هنوز هم ممکن است برخی از ژنراتورهای 25 هرتز در آبشار نیاگارا مورد استفاده واقع شوند. فرکانس پایین طراحی موتورهای الکتریکی کم سرعت را ساده می سازد و می توان آنرا به صورت بهتر و موثرتری تولید کرده و انتقال داد، اما منجر به چشمک زنی قابل ملاحظه ای در روشنایی ها می شود. کاربرد های ساحلی و دریایی ممکن است گاهاً فرکانس 400 هرتز را به علت مزیت های مختلف فنی مورد استفاده قرار دهند. برق 67/16 هرتزی هم هنوز در برخی از سیستم های راه آهن اروپا مانند سوئد به چشم می خورد.


ریاضیات ولتاژهای AC

جریان های متناوب عموما با ولتاژهای متناوب مرتبط اند. یک ولتاژ AC، V را می توان به صورت ریاضی مانند یک تابع از زمان توسط معادله زیر نمایش داد:

که در آن A، اندازه بر حسب ولت است (همچنین ولتاژ پیک خوانده می شود)
ω، فرکانس زاویه ای بر حسب رادیان بر ثانیه و t، زمان بر حسب ثانیه است.
به دلیل اینکه فرکانس زاویه ای برای ریاضی دانان بیش از مهندسین جذاب است، این معادله معمولاً به صورت زیر نوشته می شود:


که در آن f، فرکانس بر حسب هرتز است.
مقدار پیک به پیک یک ولتاژ AC به صورت اختلاف بین پیک مثبت و منفی این ولتاژ تعرف می شود. به دلیل اینکه حداکثر ولتاژ sin(x) ، 1+ و حداقل مقدار آن 1- است، یک ولتاژ AC بین +A و A – نوسان می کند. بنابراین ولتاژ پیک به پیک که به صورت VP-P نوشته می شود، برابر (+A)-(-A) = 2×Aخواهد بود.
اندازه یک ولتاژ AC معمولاً به صورت یک مقدار ریشه میانگین مجذور (rms) بیان می شود که Vrms نوشته می شود. برای یک ولتاژ سینوسی داریم:


Vrms در محاسبه توانای که توسط یک بار الکتریکی مصرف شده، مفید است. اگر یک ولتاژ مستقیم VDC یک توان P را به یک بار داده شده ارایه دهد، آنگاه یک ولتاژ متناوب با Vrms در صورتی همان توان را به بار مشابه ارایه می دهد که Vrms = VDC.
برای توضیح این مفهوم، خطوط برق 240 ولتی متناوب را در انگلیس تصور کنید. دلیل نام این خطوط این است که مقدار rms آن (حداقل بطور نامی) 240 ولت است. بدین مفهوم که این خطوط همان اثر گرمایی را دارند که ولتاژ DC 240 ولتی دارد. برای محاسبه ولتاژ پیک (اندازه)، می توانیم معادله بالا را به این معاله تغییر دهیم:

برای ولتاژ AC 240 ولتی، ولتاژ پیک یا A برابر 240 V × √2 = 339 V (تقریبا) است. ولتاژ پیک به پیک خطوط 240 ولتی حتی از این هم بیشتر است: 2 × 240 V × √2 = 679 V (تقریبا). اتحادیه اروپا (شامل انگلیس) اکنون یک تغذیه 230 ولتی و 50 هرتزی را بین کشورهای خود، هم آهنگ کرده است


اثر های ویژه جریان الکتریکی :


رسانایی که جریان از آن عبور می کند بسته به خواصش ممکن است به میزان کمتر یا بیشتری گرم شود. مثلا" رشته لامپ به شدت گرم می شود
( بالای 1500 درجه سانتیگراد ). در حالی که سایر سیم ها در همان مدار به مقدار ناچیزی گرم می شوند .

بعضی فلزات نظیر سرب می توانند به حالتی تغییر شکل دهند که در آن حالت عملا" با عبور جریان گرم نمی شوند. پس اثر گرمایی جریان الکتریکی به خواص رسانا بستگی دارد. از طرفی دیگر اثر مغناطیسی جریان الکتریکی در همه موارد مشاهده می شود و به خواص رسانا بستگی ندارد.

عقربه مغناطیسی که موازی رسانای حامل جریان قرار گرفته باشد همیشه بدون توجه به خواص رسانا منحرف می شود. کاربرد این پدیده در ساخت لامپ جیوه است که در پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. البته با قرار دادن لامپ جیوه در لوله شیشه ای ناظران را از اثر زیانبار تابش فرابنفش دور می کنند. بنابر این اثر مغناطیسی جریان الکتریکی را باید شاخصترین اثر جریان در نظر گرفت. در این موارد فارادی نوشته است که : "اثر دیگری وجود ندارد که شاخصتر از اثر مغناطیسی جریان الکتریکی باشد

 

پدیده های بارز جریان الکتریکی :

 

  • اگر یک لامپ رشته ای را به یک باتری وصل نماییم، پدیده های زیر مشاهده می شوند :

    رشته لامپ بر افروخته می شود و شروع به تابش می کند. این به آن معناست که جریان ، رسانایی را که از آن می گذرد، گرم می کند. یعنی جریان الکتریکی اثر گرمایی یا حرارتی ایجاد می کند.

    باید توجه داشت که نه فقط رشته لامپ بلکه تمام رساناهای دیگر نیز گرم می شوند. ولی گرمای آنها کمتر محسوس است. از این قابلیت جهت تولید اتو ، سماور برقی ، انواع چراغ های هیتر و سایر وسایلی که در آنها از مکانیزم تبدیل انرژی الکتریکی به حرارتی استفاده شده باشد ، استفاده می شود.

 

  • یک مدار ساده ای بسته و یک کلید کنترل به آن اضافه می کنیم و یک عقربه مغناطیسی را در داخل مدار بدون اتصال به مدار می گذاریم. پدیده زیر مشاهده می شود :

    تا وقتی که کلید بسته است عقربه مغناطیسی از محل اولیه اش منحرف می شود و وضعیت جدیدی به خود می گیرد . یعنی جریان الکتریکی اثر مغناطیسی ایجاد می کند . ایجاد جریان در سیم پیچ ها به توسط جریان متغیر و تولید جریان الکتریکی القایی از نتایج این اثر می باشد .

    از این قابلیت کابردهای وسیعی شده است از آن جمله : آهنربای الکتریکی ، ترانسفورماتورها ، بلندگوها و سایر وسایلی که در آنها میدان مغناطیسی و جریان الکتریکی با هم حضور پیدا می کنند.

 

  • تجزیه مولکول آب به وسیله جریان الکتریکی ( عمل الکترولیز آب ) که آنرا به اتمهای تشکیل دهنده اش هیدرون و اکسیژن تجزیه می کند، نشان می دهد که :

    جریان الکتریکی اثر شیمیایی ایجاد نمی کند، آزمایش نشان می دهد که اثر شیمیایی جریان در تمام رساناها دیده نمی شود. از طرفی در محلول های اسید سولفوریک ، نمک معمولی ، شوره و بسیاری از اجسام دیگر ، جریان الکتریکی باعث تجزیه جسم به اجزایش می شود . از این رو رساناهای الکتریکی به دو دسته تقسیم می شوند :
    • نوع اول رساناهایی هستند که در آنها جریان الکتریکی باعث اثر شیمیایی نمی شود (مانند فلزات و ذغال).
    • نوع دوم رساناهایی هستند که با جریان الکتریکی به اجزای تشکیل دهنده تجزیه می شوند. الکترولیت اصطلاح دیگر رساناهای نوع دوم است. و پدیده تجزیه جسم به وسیله جریان الکترولیز نامیده می شود.



حاملین بار و منشا جریان الکتریکی:


در اغلب موارد وقتی که حاملین بار از اجسام متفاوت می گذرد، جریان الکتریکی ایجاد می شود.که حاملین بار عبارتند از:

  • یون ها:
    یعنی مولکول ها یا اتم هایی که به طور مثبت یا منفی باردار شده اند. در این حالت گفته می شود جسم رسانندگی یونی دارد. یا به عبارتی سازکار رسانش یونی است.

 

  • الکترونهای آزاد:
    این الکترونها یا در شبکه بلورین فلزات حضوردارند. و یا در سیستم ها یونیزه که در کنار حاملین بار یونی حضور دارند. مانند الکترولیت ها ( پیل شیمیایی ) در این مورد رسانندگی الکترونی داریم «رسانش الکترونی).

 

  • یونها و الکترونهای آزاد :
    در برخی موارد حاملین بار هم یون ها هستند و هم الکترونهای آزاد ، در چنین حالتی در مجموعه ، رسانندگی ترکیبی یونی و الکترونی وجود دارد. که حاملین به طور هم زمان در امر رسانندی نقش دارند.

 

  • حفره ها :
    در نیم رساناها الکترونی که کنده می شود، جایش خالی می ماند که در نقش بار مثبت عمل می کند. و همانند رسانندگی یونی ، به عنوان حامل بار عمل می کند که به چنین رسانندگی ، رسانندگی حفره ای گویند «رسانش حفره ای).


در همه موارد رسانندگی اعم از یونی ، الکترونی و حفره ای ، جابه جایی ذرات باردار الکتریکی به طور مستقیم مشاهده نمی شود. ولی جریان الکتریکی پدیده های گوناگونی را باعث می شود، که با بار های ثابت روی نمی دهند. وجود جریان را همیشه می توان با این پدیده ها و اثر های همراه آشکار کرد.

 

تعریف جریان الکتریکی :


جریان الکتریکی فرایند حرکت بارها در جسم است. وقتی که بین قسمت های آن جسم اختلاف پتاسیل وجود دارد. یعنی از حرکت حاملین بار جریان الکتریکی تشکیل می شود. البته منشا حاملین بار که سازندگان جریانند، می تواند به کلی متفاوت باشد.

 

همانطوریکه در قبل دیدیم، بعضی از اتم ها دارای الکترونهای ناپیوسته هسـتند. الکترونها را می توان به آسانی از یک اتم به اتم دیگر منتقل کرد. زمانی که این الکترونها در بین اتمها حرکت می کنند، جریان الکتریسیته یا برق تولید می شود.

یک قطعه سیم را بردارید. الکترونها از یک اتم به اتم دیگر عبور کرده و باعث ایجاد جریان برق از یک سمت به سمت دیگر می شود. الکترونها بسیار کوچک هستند. یک سکة مسی بیش از 1022´ 1 الکترون دارد . میزان عبور جریان الکتریسیته در مواد مختلف فرق دارد. اندازه گیری میزان هدایت الکتریکی یک ماده، مقاومت آن نامیده می شود.

میزان مقاومت درون یک سیم بستگی به ضخامت ، طول و جنس آن دارد. ضخامت   سیم را قطر  آن می گویند.

 

هرچه قطر سیم کوچکتر باشد، طول سیم بیشتر است. بیشترین قطر سیمهای معمولی برابر یک است. سیمها از فلزات مختلفی ساخته شده اند ، که به عنوان مثال می توان از سیم مسی ، آلومینیومی و حتی فولادی نام برد . هریک از این فلزات دارای مقاومت مختلفی می باشند. هرقدر که مقاومت سیم کمتر باشد ، هدایت الکتریکی آن بهتر خواهد بود.

سیم مسی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا مقاومت آن کمتر از سایر فلزات است. معمولاًٌ سیمهای درون دیوار ، لامپها و سایر جاها از جنس مسی است.

یک قطعه فلز می تواند به صورت یک بخاری عمل کند. زمانیکه جریان الکتریکی برقرار می شود ، مقاومت باعث اصطکاک و اصطکاک باعث گرما می شود. هرقدر که مقاومت بیشتر باشد ، گرمای ایجاد شده بیشتر خواهد بود. بنابراین یک سیم پیچ، مثل مو خشک کن (سشوار)، دارای مقاومت بالایی بوده و درنتیجه حرارت زیادی تولید می کند.

اما برخی از مواد دارای هدایت الکتریکی بسیار ضعیفی هستند. به این دسته از مواد عایق می گویند. لاستیک عایق خوبی است و به همین دلیل از آن به عنوان روکش سیمهای برق استفاده می شود. شیشه نیز عایق خوبی است. اگر به خطوط انتقال برق توجه کنید، مشاهده خواهید نمود که انتهای آن به یک شئ برآمده وصل شده است. اینها عایقهایی از جنس شیشه هستند. این عایق ها از تماس فلز درون سیمها با فلز برجها جلوگیری می کنند.

 

الکتریسیته ساکن

الکتریسیتة ساکن نوع دیگر از انرژی الکتریکی است. برخلاف الکتریسیتة جاری که حرکت می کند، الکتریسیتة ساکن در یک محل باقی می ماند.

 

آزمایش زیر را انجام دهید:

بادکنکی را که با هوا پرشده، به یک لباس پشمی یا موی خود بمالید. بعد آن را روی دیوار قرار دهید. بادکنک برروی دیوار می ایستد.

به سر دو بادکنک فنر وصل کنید. دو بادکنک را به هم بمالید. سر دو فنر را گرفته و بادکنک ها را کنار هم قرار دهید. خواهید دید که آنها از یکدیگر دور می شوند.

مالش بادکنکها باعث ایجاد الکتریسیتة ساکن در آنها می شود. وقتی که شما بادکنک را به لباس پشمی یا موی خود می مالید، بادکنک الکترونهای اضافی را از آنها گرفته و تا اندازه ای دارای بار منفی می شود.

بارهای منفی بادکنک به بارهای مثبت دیوار جذب می شود. هر دو بادکنکی که از فنر آویزان هستند دارای بار منفی می باشند. همیشه بارهای منفی یکدیگر را دفع می کنند و بارهای مثبت نیز همین طور . بنابراین بارهای منفی دو بادکنک باعث دور شدن آنها از یکدیگر می شود.

الکتریسیتة ساکن همچنین می تواند باعث ایجاد شوک در شما شود. اگر برروی یک فرش راه بروید و پای خود را برروی آن بکشید و سپس یک شئ فلزی را لمس کنید ، جرقه ای بین شما و شئ فلزی به وجود می آید. اگر پای خود را بیشتر روی فرش بکشید الکترونهای بیشتری درون بدن شما پخش می شود. زمانیکه شما دستگیرة فلزی در اتاق یا شئ ای با بار مثبت را لمس می کنید ، قبل از اینکه دست شما به دستگیره برسد، الکتریسیته ای بین انگشتان دستتان و دستگیرة فلزی ایجاد می شود. اگر روی فرش راه بروید و سپس جعبة کامپیوتر را لمس کنید، ممکن است موجب خرابی آن شوید.

یکی دیگر از انواع الکتریسیتة ساکن بسیار تماشایی است. این نوع الکتریسیتة ساکن مربوط به رعد و برق و طوفان می باشد . هنگامی که بلورهای یخ درون ابرها به یکدیگر مالیده می شوند ، ابرها بار منفی به خود می گیرند. در این هنگام برروی زمین بار مثبت افزایش می یابد. ابرها چنان بار بالایی به خود می گیرند که الکترونها از زمین به سمت ابرها ، و یا از ابری به ابر دیگر پرتاب می شوند. این باعث ایجاد یک جرقه بزرگی از الکتریسیتة ساکن در آسمان شده که ما به آن رعد و برق می گوئیم.

 

اما الکتریسیتة ساکن چیست ؟

همانطوریکه در فصل 2 دیدید، کلمة «الکتریسیته» از کلمات یونانی «elektor» به معنی خورشید درخشان و «elektron» گرفته شده است که هر دو کلمه کهربا را توصیف می کند. کهربا شیرة درخت فسیل شده ای است که میلیونها سال قبل وجود داشته و حال مانند یک سنگ سخت شده است.

حدود 600 سال قبل از دوران کنونی یونانیان به مسئلة جالبی پی بردند : زمانیکه کهربا را به یک قطعه خز می مالید ، کهربا شروع به جذب ذرات گرد و غبار ، پروکاه می کند. اما هیچ کس توجه زیادی به این اثر عجیب ننمود تا اینکه در حدود سال 1600 دکتر ویلیام گیلبرت در مورد واکنش های آهنربا و کهربا به بررسی پرداخت و پی برد که در سایر اشیاء نیز می توان ایجاد الکتریسیته نمود.

گیلبرت معتقد بود که کهربا در اثر مالش به خز تولید «الکتریسیته صمغی» می کند. اما در اثر مالش ابریشم به شیشه آنچه که تولید می شود را «الکتریسیتة شیشه ای» نامید. در سال 1747 دانشمندی به نام بنجامین فرانکلین در آمریکا و ویلیام واتسن در انگلستان به یک نتیجة مشابه رسیدند. آنها معتقد بودند که کلیة مواد دارای یک نوع سیال الکتریکی هستند . در واقع آنها در مورد اتم و الکترون چیزی نمی دانستند ، بنابراین براساس رفتار موجود آن را سیال نامیدند.

آنها فکر می کردند که این سیال می تواند به راحتی در ماده نفوذ کرده و نمی توان آن را تولید کرده یا از بین برد. همچنین آنها معتقد بودند که عمل مالش (مثل مالش کهربا به خز) موجب حرکت این سیال دیده نشده از یک شئ به شئ دیگری گردیده و باعث تولید الکتریسیته در هر دو می شود.

فرانکلین وجود سیال را مثبت و عدم وجود آن را منفی در نظر گرفت. بنابراین، برطبق گفتة او، جهت جریان از مثبت به منفی بود. اما امروزه ما می دانیم که عکس این قضیه صادق است. به عبارت دیگر جهت جریان الکتریسیته از منفی به مثبت است . سایرین از این هم فراتر رفته و معتقد بودند که دو نوع سیال وجود دارد. آنها براین باور بودند که مواد دارای سیال مشابه یکدیگر را جذب و مواد دارای سیال مختلف یکدیگر را دفع می کنند.

همة این موارد صرفاً تا اندازه ای درست بود و بدین ترتیب بود که نظریات علمی گسترش یافت. هرکسی دلیل وقوع پدیده ای را بررسی و سپس نظریه ای را ارائه می کند . بعضی اوقات یافتن واقعیت قرنها طول خواهد کشید. حال ما می دانیم که الکتریسیته یک سیال نبوده و در واقع حرکت ذرات باردار بین مواد یا به عبارت دیگر تبادل الکترون بین دو شئ است.

 

 

 

 

 

فرستنده  FM

 

 

 

 

 

  این فرستنده روی موج VHF و در محدوده فرکانسی 108-88 مگاهرتز کار میکند. سیستم مدولاسیون این مدار، فرکانسی است و لذا با استفاده از حروف اول دو کلمه Frequency Modoulation به آن FM میگویند. مدار این دستگاه از دو بخش اوسیلاتور یا نوسان ساز و بخش مدولاسیون تشکیل شده است. هسته اصلی بخش نوسان ساز، مدار مرکب از خازن تریمرVc1    و بوبین L1 است. از آنجاییکه نوسان حاصل از این مدار ساده، پایدار و ماندنی نیست و به سرعت در مدار مستهلک میشود از اینرو از ترانزیستور Q1 برای پایدار کردن آن استفاده شده است. نوسانهای ضعیف تولید شده در سیم   پیچ و خازن C3 به پایه امیتر ترانزیستور داده میشود و تغییرات ولتاژ در پایه امیتر ترانزیستور به صورت جریان شدیدتر در پایه کلکتور ظاهر میشود و از طریق سیم پیچ و آنتن در فضا پخش میشود.

 

 از اینرو در حالیکه هیچگونه علائم صوتی به مدار داده نشود مدار          نوسان ساز فرکانس ثابتی در حدود 100 مگاهرتز ایجاد میکند. اما با ورود جریان صوتی اعمال شده از طریق میکروفن Mic ، خازن C1 و مقاومت R2    به بیس ترانزیستور، وضع نوسانهای مدار تغییر میکند. این تغییرات موجب میشود که فرکانس مدار نوسان ساز نیز مطابق شدت صدا کم و زیاد شود، که به این عمل مدولاسیون گفته میشود و چون این عمل موجب تغییر در عمل نوسان سازی مدار میشود، به آن مدولاسیون فرکانسی میگویند. در مدار مقاومت R1 جریان مورد نیاز میکروفن را تامین میکند و LED بکار رفته   نیز برای تشخیص روشن یا خاموش بودن مدار فرستنده است.

 

شماتیک مدار

 

 

 

 

قطعات مدار

 

   >   مقاومت

 :   R1 = 8.2 k

 

>   مقاومت

 :   R2 = 470

 

>   مقاومت

 :   R3 = 100 k

 

>   مقاومت

 :   R4 = 150

 

>   مقاومت

 :   R5 = 68

 

>   خازن الکترولیت

 :   C1 = 22 nF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C2 = 1.5 nF

 

>   خازن عدسی

 :   C3 = 10 pF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C4 = 22 uF

 

>   خازن عدسی

 :   C5 = 5 pF

 

>   ترانزیستور

 :   C458

 

>   دیود LED

 :   یک عدد

 

>   خازن تریمر

 :   Vc1 = 10 pF

 

>   میکروفن خازنی

 :   Mic

 


  در این آمپلی فایر صوتی 7 وات از یک آی سی معروف تقویت کننده TBA810 استفاده شده است که قطعات مورد نیاز را به حداقل رسانده و ساخت آن را ساده کرده است. از جمله مشخصات آی سی مذکور، کار با ولتاژهای پایین 6 تا 12 ولت میباشد و کیفیت تقویت صدا در آن در مقایسه با مدارهای ترانزیستوری در حد بهتری قرار دارد. این آی سی دارای مدار مخصوصی موسوم به Short Circuit Proof است که آنرا در مقابل اتصالات ناگهانی سیمهای بلندگو و یا بار اضافی از خطر سوختن حفظ میکند. از دیگر مزایای آی سی TBA810 مجهز بودن آن به مدار Thurmal Shutdown Protection است که در صورت گرم شدن بیش از حد آی سی بطور اتوماتیک جریان کلی مدار را کاهش میدهد و مانع اغتشاش صدا و خراب شدن آی سی میشود. همانگونه که در مدار ملاحظه مینمایید، ورودی صوتی تقویت کننده توسط یک عدد پتانسیوتر P1 یا ولوم 50k به آی سی اعمال میشود و از اینرو توسط ولوم مذکور میتوان صدای بلندگو را کم و زیاد نمود. تغذیه مدار 12 ولت DC است که برای محافظت در مقابل اشتباه وصل کردن قطبهای منبع تغذیه از یک دیود D1 در مدار استفاده شده است. در ساخت مدار سعی نمایید IC را برروی Heat Sink ( رادیاتور ) نصب نمایید تا از گرم شدن بیش از حد آن جلوگیری شود.

 

                                                            شماتیک مدار

 

 

 

 

 

 

 

 قطعات مدار

 

   >    مقاومت

 :   R1 = 470 k

 

>    مقاومت

 :   R2 = 33

 

>    مقاومت

 :   R3 = 56

 

>    مقاومت

 :   R4 = 1

 

>    مقاومت

 :   R5 = 1.2

 

>   مقاومت

 :   R6 = 100

 

>    خازن

 :   C1 = 330 uF

 

>    خازن

 :   C2 = 100 uF

 

>    خازن

 :   C3 = 472

 

>   خازن

 :   C4 = 0.001 uF

 

>    خازن

 :   C5 = 33 uF

 

>    خازن

 :   C6 = 0.1 uF

 

>    خازن

 :   C7 = 470 uF

 

>    خازن

 :   C8 = 1000 Uf

 

>   ولوم

 :   p1 = 5 k

 

>   آی سی تقویت کننده صوتی

 :   TBA810

 

>   رادیاتور Heat-sink

 :   یک عدد

 

 

 

 


نخستین بخش این گیرند رادیویی " مدار هماهنگی " است . در دوسر سیم پیچ اولیه مدار هماهنگی ، یک خازن متغیر تعبیه شده است که با چرخاندن آن میتوان مدارمذکور را برای دریافت ایستگاههای مختلف در باند موج متوسط MW یعنی فرکانسهای 530 تا 1600 کیلو سیکل تنظیم نمود.امواجی که در ثانویه کادر آنتن ظاهر میشوند بسیار ضعیف هستند و از این رو آنها را برای تقویت به ترانزیستوری که تشکیل دهنده یک مدار تقویت کننده امواج رادیویی است میدهیم . این ترانزیستور امواج رادیویی را به شدت تقویت کرده امواج تقویت شده را در پایه کلکتور خود ظاهر میکند، اما برای آنکه این امواج وارد مدارهای دیگر دستگاه نشود، سیم پیچ مخصوص L1 راه را برای خروج امواج رادیویی سد میکند و آنها را از طریق خازن C1 به مدار یکسوساز هدایت میکند.با عبور امواج رادیویی از دیود ها به اصطلاح یکسویه شده و جریان صوتی آنها آشکار میشود.جریان صوتی با عبور از ثانویه سیم پیچ وارد پایه بیس ترانزیستور شده و تقویت نیز میشود. مدار بعدی یک تقویت کننده بسیار قوی و حساس متشکل از یک آی سی است که جریان صوتی را از طریق C4- R4 و مدار ولوم کنترل صدا دریافت کرده و پس از تقویت در پایه خروجی ظاهر میکند و امواج صوتی تقویت شده از خازن الکترولیت C10 عبور کرده بلندگو را به کار می اندازند.

 

                                                               شماتیک مدار

 

 

 

 

 

 

قطعات مدار

 

  >   مقاومت

 :   R1=680 k

 

>   مقاومت

 :   R2,R3=1 k

 

>   مقاومت

 :   R4=8.2 k

 

>   مقاومت

 :   R5=10

 

>   خازن

 :   C1=120 pF

 

>   خازن

 :   C2=0.001 uF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C3=33 uF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C4=3.3 uF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C5=0.47 uF

 

>   خازن

 :   C6=0.01 uF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C7 =10 uF

 

>   خازن

 :   C8,C9=0.04 Uf

 

>    خازن الکترولیت

 :   C10=100 uF

 

>   خازن الکترولیت

 :   C11=1000 uF

 

>   فیبر مدار چاپی

 :   یک عدد

 

>   دیود

 :   1N4148

 

>   دیود

 :   1N4001

 

>   چوک فرکانس رادیویی

 :   یک عدد

 

>   ترانزیستورNPN

 :   C945 یک عدد

 

>   سوکت آی سی

 :   یک عدد

 

>   آی سی

 :   LM386

 

>   سیم پیچ کادر آنتن

 :   یک عدد

 

>   پنل آلومینیومی برای نصب ولوم و خازن واریبل

 :   یک عدد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در این پروژه با نحوه عملکرد و مدار هشدار دهنده آب آشنا می شوید.این مدار نسبت به رطوبت حساسیت زیادی ندارد.برای آشکار کردن رطوبت می توانید از سنسورهای رطوبت موجود در بازاراستفاده کنید.

 

 

قطعات مورد نیاز

 

1-آیسی 555

2-ترانزیستور BC109C

3-مقاومت 100K,4.7K از هر کدام یک عدد

4-بلند گو یک عدد

5-خازن 100UF ,0.022UF یک عدد

6-منبع تغذیه 9ولت

5-برد بورد

6-سیم تلفنی

7-1 عدد کلید یک حالته

 

 

چیدمان مدار

همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید.پایه یک آیسی555 را به منفی منبع تغذیه و پایه هشت را به مثبت منبع تغذیه متصل کنید.پایه 3 در واقع پایه خروجی آیسی 555 است.که مطابق نقشه به سر مثبت خازن الکترولیت و سر منفی این خازن به سر مثبت بلندگو متصل می شود.سر منفی بلندگو را به طور مستقیم به منفی منبع تغذیه متصل کنید.پایه 2 آیسی 555 را به طور مستقیم به پایه 6 متصل نمایید.و از این اتصال مشترک توسط یک خازن غیر الکترولیت 0.022 میکروفاراد به منفی منبع تغذیه متصل کنید.به صورتیکه یک پایه این خازن در این اشتراک و پایه دیگر آن در منفی منبع تغذیه باشد.از اشتراک دو پایه 2و6 ویک سر خازن با یک مقاومت 4.7 کیلواهم به پایه 7 آیسی 555 وصل کنید.از پایه 7 با یک مقاومت 100 کیلواهم به امیتر ترانزیستور BC109 متصل نمایید.

کلکتور این ترانزیستور را به یک سر کلید یک حالته وسر دیگر این کلید را به مثبت ولتاژ متصل نمایید.در بیس این ترانزیستور اتصالی وجود ندارد.واتصالش با کلکتور را می توانید از طریق یک لیوان آب تامین کنید.

 

همانطور که در شکل زیر می بینید.بیس ترانزیستور بایاس نشده یعنی هیچ ولتاژی در آن وجود ندارد.اگر دو قسمت مشخص شده در نقشه را، وارد یک لیوان آب کنید.بیس ترانزیستور بایاس می شود و شما صدای وزوزی را در بلندگو خواهید شنید.مقاومت R1,R2 ,خازن C1 وظیفه شارژ و دشارژ را بر عهده دارند.خازن C2 به خروجی پایه 3 آیسی وصل شده است.این خازن جهت عبور سیگنال AC ,حذف سیگنال DC در بلندگو بکار رفته است.شما بوسیله اسیلسکوپمیتوانید شکل موجهای مربعی شکل را در سر مثبت بلند گو مشاهده کنید.

برای تقویت صدای ایجاد شده می توانید.، از آیسی LM386 استفاده کنید که برای نحوه کار با آن نیز می توانید وارد لینک زیر شوید.در این لینک زیر میکروفن را حذف کنید.،و خروجی پایه 3 آیسی 555 را به پایه ورودی آیسی LM386 وصل کنید.،تا صدای بوق را به صورت واضح و با صدای بلندتر بشنوید.

تقویت کننده صوت

 

 

 

 

 

 

آیسی 555

مشخصات کامل پایه ها در شکل زیر امده است.در صورت مشاهده شکل سمت چپ متوجه دایرهای کوچک بر روی آن می شوید.در سمتی که این دایره واقع شده اولین پایه،پایه یک آیسی است.این آیسی را می توانید در دو وضعیت مونواستابل وآ استابل مورد استفاده قرار داد.در حالت مونو استابل تولید و شکل پالس قابل کنترل است.که این کنترل عموما از طریق پایه 2 آیسی555 صورت می گیرد.اما در حالت آاستابل در صورت داشتن تغذیه مثبت و منفی در پایه های 1و4و8 واتصال خازن و مقاومت درپایه های 2و6و7 به طور خودکار و بدون تحریک پالسهای ثابت وتعیین شده ای را ایجاد می کند.پایه 3 این آیس همواره پایه خروجی است.

این آیسی کاربردهای فراوانی دارد که از آن جمله می توان به تولید پالس،کنترل پهنای پالس،مدارات تایمر و فرستنده و گیرنده وغیره.... می توان اشاره کرد.

 

 

 

 

 

 کاربرد

از این مدار میتوانید.جهت فهمیدن نشت آب در ساختمانها و موارد دیگر استفاده کرد.حتی می توان توسط این مدار سطح آب را در استخرها وحوضها کنترل کرد.

 

 

قطعات مورد نیاز

 

1-آیسی LM239

2-مقاومت 470 اهم دو عدد

3-مقاومت 10 کیلو اهم دو عدد

4-LED دو عدد-رنگ این دو LED متفاوت باشد.

5-مقاومت متغییر(پتانسیومتر) 10 کیلو اهم دو عدد

6-برد بورد

7-مقاومت 22 کیلو اهم یک عدد

8-خازن 0.1UF

9-منبع تغذیه 5 ولت

10-ترانزیستور نوری(Photo Transistore) یک عدد

 

 

توضیحات پروژه

 

در این پروژه LED قرمز هنگامیکه با چیزی مانند دست خود مانع از رسیدن نور مثل نور لامپ مهتابی به ترانزیستور نوری شوید روشن می شود و هنگامیکه دست خود را بر می دارید.LED سبز رنگ روشن می شود.و LED قرمز خاموش می شود. در واقع در هر حالت یک LED روشن می شود.نور LEDها و اینکه در هر لحظه چه LED ای روشن شود.توسط پتانسیومترها تعیین می شود.حتی شما می توانید پتانسیومترها را به گونه ای تنظیم کنید.که درلحظه وجود منبع نوری هر دو LED روشن شوند و در لحظه عدم وجود منبع نوری هر دو LED خاموش شوند.در ضمن Photo transistor ها فوق العاده سریع و حساس هستند.شما می بایست با منفی کردن پایه های 4،5،6و7 و ضعیت خروجی های 1و2 را معین کنید تا از تاثیر نویز بر مدار خود جلوگیری کنید

 

 

IC1

 

 

این آیسی یک مقایسه کننده ولتاژ است.هر جفت ولتاژ مختلف را با هم مقایسه می کند.

و نتایج را به صورت خروجی در پایه های 1-2-13-14 ایجاد می کند.در این پروژه ورودی مقایسه کننده ولتاژ در پایه های 8و9و10و11 ومقایسه از طریق کم وزیاد کردن پتانسیومترها ایجاد می شود نتایج در پایه های 14 و 13 ایجاد می شود.پایه 3 آیسی به مثبت ولتاژ و پایه 12 به منفی ولتاژ وصل می شود.امیتر ترانزیستور با مقاومت 22K به زمین متصل می شود.کلکتور به صورت مستقیم به مثبت 5 ولت وصل می شود.وبیس این ترانزیستور به جایی وصل نمی شود.وتنها از طریق نور فعال می شود.بجای این آیسی در این پروژه می توانید از آیسی های MC3303 ,LM339 LM2901 استفاده کنید.

 

R5,R6,R3,R4

 

 

مقاومتهای R5,R6 جهت محافظت پایه های خروجی 1و2 از اتصال کوتاهی می باشد که با تغییر پتانسیومترها ایجاد می کنید.مقاومتهای R3,R4 جهت محدود کردن جریان عبوری از LED ها می باشند.

R1,R2

پتانسیومترهای R1,R2 جهت تعغییر ولتاژ در ورودیهای پایه 10و9 آیسی می باشند.یک پایه این پتانسیومترها به مثبت 5 ولت و پایه دیگر به منفی ولتاژ وصل می شوند.پایه وسط این پتانسیومترها به ورودی های 9و10 آیسی وصل می شود.

U1

ترانزیستور نوری (Photo transistore)یکی از انواع ترانزیستور است.که با تابش نور به سر آن از سمت بالا، بیس آن تحریک می شود.و ولتاژ را بر روی پایه های آیسی ایجاد می کند.واین ولتاژ همانطور که مشاهده می کنید به پایه های ورودی 8و11 به صورت مشترک داده می شود.ورودی های دیگر 9و11 نیز از طریق پتانسیومتر های R1,R2 ولتاژ ورودیشان تغییر می کند.روش دیگر کنترل LED ها بدون استفاده از پتانسیومتر نحوه ولتاژ دار کردن ورودی های 8و9و10و11 است .ورودی 8و10 ورودی منفی -ورودی11و9 ورودی مثبت است.اگر به شکل این پروژه نگاه کنید.متوجه می شوید ورودی 8و11 از طریق PHOTO TRANSISTORE تحریک می شوند.یکی ورودی مثبت ودیگری ورودی منفی است پایه های 9و.1 از طریق پتانسیومتر تحریک می شوند باز یکی مثبت و دیگری منفی است .حال اگر فتو ترانزیستور را به ورودی های مثبت و پتا نسیومتر ها را به ورودی های منفی بدهید .هر دو LED با هم روشن خاموش می شوند.

قسمت تغذیه مدار را نیز در نقشه ملاحظه کنید.در این قسمت از رگولاتور 7805 استفاده شده است.ولتاژ ورودی این رگولاتور برای اینکه ولتاژ 5 را در خروجی ایجاد کند.بایست 2 تا 2.5 ولت بیشتر از خروجی باشد.اگر از 4 تا باطری 1.5 ولت استفاده کنید.برایند این 4 باطری 6 ولت می شود.که در اینصورت نمی توانید از این رگولاتور استفاده کنید .در این حالت بایست از رگولاتور LM324 استفاده کنید.،این رگولاتور ولتاژهای ورودی با اختلاف  تا  ولت را در خروجی اجاد می کند.بنابراین اگر شما با 4 تا باطری 1.5 ولت که 6 ولت می شود به ورودی این رگولاتور وصل کنید در خروجی تقریبا 6 ولت را خواهی داشت.

نقشه مدار

 

 

 

 

نمایش نحوه عملکرد مدار

برای مشاهده نحوه کار مدار اینجا را کلیک کنید.


صوت سنج مونو 10 كانال

 

 

 

 

 

 

منبع تغذيه : 6 تا 12 ولت مستقيم

 

قابل نصب بر روي انواع وسائل صوتي

 

طراحي شيك و زيبا

 

مجهز به 10 ديود نوراني

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه :

 

اين مدار بمنظور تزئين صوتي بكار ميرود . به اينصورت كه خروجي يك منبع صوتي نظير راديو يا پخش صوت به ورودي اين مدار متصل و ديودهاي نوراني مدار بر اساس شدت و ضعف صدا ، بصورت خطي روشن و خاموش ميشوند . در ميان كيت هاي شركت مشهد كيت ، مدلهاي ديگري از اين كيت ازجمله 6 كاناله مونو و 12 كاناله استريو وجود دارد كه هر كدام بسته به نياز ميتواند مورد استفاده قرار گيرد .

 

مونتاژ كيت :

 

 قبل از اقدام به مونتاژ لازم است سطح مسي فيبر مدار چاپي توسط سمباده نرم يا اسكاج خشك تميز و براق شود . اين مسئله در عملكرد كلي كيت نقش مهمي ايفاء ميكند و عدم رعايت آن شما را در استفاده كيت دچار مشكل ميكند .

 

 اگر در ساخت مدارات الكترونيك تازه كار هستيد توصيه ميكنيم  حتماً روش صحيح لحيمكاري را كه در جزوات مشهد كيت بارها به چاپ رسيده ، مطالعه كنيد و سپس اقدام به مونتاژ نمائيد .

 

  ليست قطعات

 

1 كيلو ( قهوه اي – سياه – قرمز )

 1  تا  11

 

330  اُهم ( نارنجي – نارنجي – قهوه اي )

 12  تا  21

 

خازن الكتروليت  100  ميكروفاراد

 C1 

خازن الكتروليت 1/0  ميكروفاراد

 C2 

11  عدد ديود شيشه اي  1N4148

 D 

ترانزيستور منفي C 945  يا يكعدد مشابه

 T1 

ترانزيستور مثبت BC 308  يا 10  عدد مشابه

 T 

همراه با 10  ديود نوراني در محل هاي دايره اي

  

 

 

 

براي ساخت كيت ابتدا از مقاومت ها شروع كنيد .

 

در نصب ديودها ي شيشه اي  D   چنان عمل كنيد كه نوار رنگي بدنه آنها بر نوارهاي سفيد شكلهاي روي فيبر منطبق شود .

 

خازنهاي  الكتروليت بايد با رعايت پايه منفي نصب شوند .

 

ترانزيستور ها ابتدا شناسائي و سپس هر كدام چنان در مكانشان نصب شوند كه سطح مقطع آنها بر شكلهاي روي فيبر منطبق شود .

 

در اين كيت 10 عدد ديود نوراني وجود دارد كه بايد در بين مقاومتهاي شماره 12 تا 21 نصب شوند . هنگام نصب ديودهاي نوراني توجه شود كه پايه كوتاه تر آنها در خانه هاي با علامت نيم دايره سفيد قرار گيرد .

 

ورودي كيت كه با عبارت  SP  مشخص شده بايد توسط دو رشته سيم بطور موازي به بلندگوي وسيله صوتي متصل شوند . اين امر ميتواند توسط يك كابل و فيش نري مناسب ، ( مطابق با فيش مادگي خروجي راديو يا ضبط صوت انتخاب شود ) به خروجي وسيله صوتي متصل شود . در اين ارتباط به سيم مغزي و بدنه خروجي دستگاه صوتي و ورودي مدار توجه شود . در ورودي مدار سيم شاسي با علامت ستاره مشخص شده است .

 

منبع تغذيه :

 

تغذيه اين رقص نور 9 تا 12 ولت مستقيم  DC  است كه ميتواند از باتري يا آدابتور و يا حتي مستقيماً از تغذيه راديو يا ضبط صوت دريافت شود و با رعايت كامل قطب هاي مثبت و منفي به محل BAT متصل شود . با اتصال تغذيه مدار و اعمال يك خروجي صوتي به ورودي S P ، ديودهاي نوراني بر حسب شدت و ضعف صدا ، بصورت خطي متحرك ،  روشن و خاموش ميشوند .

 


 

 

 

مداري كه در اختيار داريد بكمك يك تراياك قوي و چند قطعه ديگر ، قادر است نور يك لامپ 220 ولت را به دلخواه تنظيم كند . تنها نكته مهم درباره اين كيت سر و كار داشتن اين مدار با برق 220 ولت است . بطوري كه با اتصال برق به مدار ، تمام نقاط كيت و پايه قطعات برق دار ميشوند . حتي هنگامي كه لامپ در حداقل تنظيم شده، ، باز هم در خروجي مدار برق كشنده وجود دارد. لذا پس از اتصال برق به مدار به هيچ عنوان به مدار و پايه قطعات دست نزنيد . حداكثر توان خروجي اين مدار 100 وات است .

 

 

 

 

مشخصات قطعه کد قطعه

************************

مقاومت 5/1 کیلو اهم ( قهوه ای - سبز - قرمز ) : R

***********************************

خازن پلیستر 100 نانو فاراد ( 104 ) : C

********************************

ولوم 500 کیلو اهم با سرپیچ پلاستیکی عایق : VOL

-************************************

دیاک : S

*********************

ترایاک مرغوب ( TH : ( BT 136

 

********************

در مونتاژ به اين موارد توجه نمائيد :

1- در نصب تراياك چنان عمل شود كه طرف شماره آن بطرف خازن C قرار گيرد .

2- ولوم اين كيت سه پايه در وسط دارد . اين سه پايه بايد بترتيب و توسط سه تكه سيم كوتاه به محل VOL متصل شوند . ( مطابق شكل بالا ) .

 

 

در اين كيت میتوانید از یک ولوم کلید دار استفاده نمایید. از كليد اين ولوم بعنوان خاموش و روشن نمودن مدار استفاده كنيد . براي اين منظور كافي است دو سر كليد ولوم كه در طرفين آن قرار دارند را در مسير يكي از سيمهاي برق دوشاخه قرار دهيد تا توسط آن بتوان اتصال برق به مدار را قطع و وصل نمود . در استفاده از ولوم حتماً سرپيچ پلاستيكي آن را بر روي دسته اش نصب كنيد . همچنين توجه داشته باشيد كه توان وسيله اي كه به ديمر متصل ميشود ، بيش از يكصد وات نباشد .

پس از اتمام مونتاژ مطابق شكل بالا مدار را مورد استفاده قرار دهيد . به اينصورت با تنظيم ولوم ، نور لامپ يا هر وسيله ديگر را ميتوان به دلخواه كم و يا زياد نمود .

پس از آزمايش ميتوانيد دستگاه را داخل قاب مناسب و عايقي جا سازي نموده تا استفاده از آن راحت تر و مطمئن تر صورت پذيرد .

هرگونه سوال و پرسش خود را میتوانید از طریق یاداشت گذاشتن و یا پست الکترونیک مطرح نمایید.

 

 

نقشه ی مدار

 

 

 

مداری که در شکل میبینید یک پری آمپلی فایر با کیفیت عالی و نویز بسیار کم است ( همانگونه که میدانید وجود نویز در قسمت پری دستگاهای صوتی با عث افت شدید کیفیت صدای آنها میشود زیرا این نویز وارد قسمت آمپلی فایر قدرت دستگاه شده وتا پخش شدن از بلندگو صدها بار تقویت میگردد درنتیجه کیفیت صدا به مقدار بسیار زیادی پایین میآید) تنها عیب این مدار در این است که قدرت تقویت کنندی آن مقداری کم است (ولی در عوض صدای ان کاملا صاف وتمیز است) برای رفع کردن این عیب میتوانید خروجی این پری را به مدار آمپلی فایری که قبلا در سایت قرار داده ام متصل واز خروجی آن مدار آمپلی فایر به عنوان خروجی قسمت پری در دستگاه صوتی خود استفاده کنید که در این صورت صدای حاصله کاملا قوی و بدون اعوجاج است ( این مدار برای تقویت کردن یک میکروفن خازنی طراحی شده ولی قابلیت استفاده از آن برای تقویت کردن هد را نیز دار) در ضمن مدار بصورت مونو کار میکند و در صورتی که بخواهید در حالت استریو از آن استفاده کنید باید دو عدد ازآن بسازید

 

نقشه مدار

 


 

C1, C3, C5, C7, C15, C16

 

 2.2uf خازن شیمیایی

 

C2, C6

 

 0.05uF خازن عدسی

 

C4

 

 0.22uF خازن عدسی

 

C8, C10

 

 0.015uF خازن عدسی

 

C9

 

 100uF خازن شیمیایی

 

C11, C12, C13, C14

 

 0.1uF خازن عدسی

 

R1, R4

 

 10K 1/4وات 

 

R2, R5

 

 33K 1/4W وات 

 

R3, R6

 

 4.7K 1/4W وات 

 

R7

 

 2.2K 1/4W وات 

 

R8, R9, R10, R11

 

 50K ولوم

 

U1

 

 TDA1524A Tone Control IC

 

S1

 

 سویچ

 

J1, J2, J3, J4

 

 فیش ورودی خروجی

 


 

 

مداری رو که در بالا میبینید مدار یک تون کنترل استریو با امکان کنترل حجم صدا وتنظیم بالانس است که همه این کارها را فقط با استفاده از یک آی سی جدید وپیشرفته به نام فTDA1524a  وچند قطعه جانبی دیگر انجام میدهد همچنین این مدار میتواند به عنوان پری آمپلی فایر مورد استفاده قرار گیرد ولی برای کسب بعترین نتیجه آن را بین پری آمپلی فایر ومدار آمپلی فایر قدرت قرار میدهند به نظر من بزرگترین مضیت این مدار بعد از کیفیت عالی آن اندازه کوچکش میباشد که قابلیت نصب مدار را در دستگاههای ساخته شده بوجود می آورد.

 

در این مدار به ترتیب پتانسیومترهای R8,R9,R10,R11  وظیفه تنظیم حجم صدا ،کنترل بالانس دستگاه ، کنترل صدای تریبل و کنترل صدای باس را بر عهده دارند

 

همچنین کلید S1 وظیفه کنترل کانتر را به عهده دارد

 

J1,J4 به ترتیب وردیهای راست وچپ دستگاه میباشند و J2,J3 خروجیهای راست وچپ دستگاه هستند.

 

این مدار قابلیت اتصال مستقیم به میکروفون را نیز دارد.

 

 

 

نقشه ی مدار

 

 

 

مداری که در شکل میبینید یک پری آمپلی فایر با کیفیت عالی و نویز بسیار کم است ( همانگونه که میدانید وجود نویز در قسمت پری دستگاهای صوتی با عث افت شدید کیفیت صدای آنها میشود زیرا این نویز وارد قسمت آمپلی فایر قدرت دستگاه شده وتا پخش شدن از بلندگو صدها بار تقویت میگردد درنتیجه کیفیت صدا به مقدار بسیار زیادی پایین میآید) تنها عیب این مدار در این است که قدرت تقویت کنندی آن مقداری کم است (ولی در عوض صدای ان کاملا صاف وتمیز است) برای رفع کردن این عیب میتوانید خروجی این پری را به مدار آمپلی فایری که قبلا در سایت قرار داده ام متصل واز خروجی آن مدار آمپلی فایر به عنوان خروجی قسمت پری در دستگاه صوتی خود استفاده کنید که در این صورت صدای حاصله کاملا قوی و بدون اعوجاج است ( این مدار برای تقویت کردن یک میکروفن خازنی طراحی شده ولی قابلیت استفاده از آن برای تقویت کردن هد را نیز دار) در ضمن مدار بصورت مونو کار میکند و در صورتی که بخواهید در حالت استریو از آن استفاده کنید باید دو عدد ازآن بسازید.

 

دستگاه هشداردهنده صوتی اساسا از یک مدار مولتی ویبراتور یا به اصطلاح مدار الاکلنگ تشکیل شده است. اساس کار مدار به این صورت است که ترانزیستورهای Tr1 و Tr2 که اولی از تیپ منفی و دومی از تیپ مثبت است طوری به یکدیگر وصل شده اند که وقتی یکی از آنها به حال هدایت در می آید و جریان معینی از مسیر آن می گذرد، ترانزیستور دیگر در همان حال در حالت عدم هدایت و توقف به سر میبرد. اما لحظه ای بعد ترانزیستوری که درحالت توقف بود ناگهان به حالت هدایت می افتد و این بار ترانزیستور قبلی کم کم به حالت عدم هدایت در می آید. این حالات هدایت و عدم هدایت پی در پی ترانزیستورها که با سرعت زیاد انجام میشود ناشی از وجود خازن C3 است که با پر و خالی شدن، ترانزیستورها را تحت تاثیر قرار میدهد و عمل نوسان سازی را پدید می آورد.

 با فشار دادن دکمه "کلید فشاری" عمل نوسان سازی مدار آغاز میشود و حتی پس از آزاد کردن دکمه کلید، نوسان سازی تا مدتی بعد ادامه پیدا میکند. این امر ناشی از وجود خازن الکترولیت C1 است که موقع فشار دادن کلید شروع به پر شدن میکند و پس از قطع شدن اتصالهای کلید، مدتی طول میکشد تا جریان ذخیره شده را در مدار تخلیه کند و در این مدت نوسان سازی با آهنگی کند شونده ادامه پیدا میکند و بالاخره با تخلیه کامل این خازن در مدار ترانزیستور و مدار مقاومت R2، عمل نوسان سازی متوقف میشود.

>   مقاومت

:

  R1 = 10 k

>   مقاومت

:

  R2 =270 k

>   مقاومت

:

  R3 =100 k

>   مقاومت

:

  R4 =10

>   مقاومت

:

  R5 =220

>   خازن الکترولیت

:

  C1 = 100 uF

>   خازن غیرالکترولیت

:

  C2 = 0.01 uF

>   خازن غیر الکترولیت

:

  C3 = 0.047 uF

>   خازن الکترولیت

:

  C4 = 220 uF OR 100 uF

>   ترانزیستور

:

  Tr1 = C828

>   ترانزیستور

:

  Tr2 = A683

 

+ نوشته شده در  ساعت   توسط جعفر  |  نظر بدهید نظر یادت نره

 

مداری که میخوام امروز براتون معرفی کنم یک مدار کنترل دیجیتالی صداست. با استفاده از این مدار کوچک میتوانید صدای خروجی از رادیو، ضبط صوت، تلویزیون و یا هر چیز دیگر را به صورت دیجیتالی کم یا زیاد کنید و دیگر از ولوم دستی استفاده نکنید

قطعات مورد نیاز:

شمای کلی مدار



توضیحات تکمیلی

1- ولتاژ مورد اعمال به مدار 5+ ولت
2- کلید
S1 صدا را زیاد و کلید S2 صدا را کم میکند.
3- برای جلوگیری از آسیب دیدن آی سی از سوکت مخصوص استفاده کنید


این مدار در واقع یک تایمر است که خروجی دستگاه صوتی شما را ببرسی می کند و در صورتی که در خروجی آن  در مدت 15 دقیقه هیچ گونه سیگنالی وجود نداشته باشد تایمر می تواند. می تواند پس از 15 دقیقه دستگاه مورد نظر شما را خاموش کند. با استفاده از این مدار می توانید دستگاههای صوتی خود را به گونه تنظیم کنید که در صورت ای استفاده ماندن پس از 15 دقیقه به صورت خودکار خاموش شوند. با فشار دادن کلید فشاری P1 مدار عمل کرده و آمپلی فایر شما نیز روشن خواهد شد. سیگنالهای صوتی ورودی توسط آی سی آمپلی فایر در دو مرحله تقویت می گردد. IC2A, IC2B و نهایتاً این سیگنالها توسط دیود نورانی LED موجود در مدار نمایش داده می شوند. زمانی که دیود نورانی حتی به مقدار بسیار کم روشن شود آی سی شمارنده 4060 ریست شده و به نوبه آن شمارش آن نیز مجدداً از ابتدا آغاز خواهد شد. و در نتیجه پایه شماره 2 آیسی شمارنده 4060 در سطح منطقی صفر باقی خواهد ماند که باعث روشن ماندن دو ترانزیستور موجود در مدار می گردد. ترانزیستور Q2 جریان مورد نیاز رله را تامین می کند و رله نیز از طریق کناکت نگهدارنه خود تغذیه مدار تایمر و همچنین تغذیه دستگاه صوتی را که از سوکت SK1  تامین شده است را برقرار می نماید. در صورتی که پس از 15 دقیقه هیچ گونه سیگنالی به ورودی مدار نرسد ، شمارش آیسی شمارنده موجود در مدار پایان یافته و خروجی به سطح منطقی 1 (Hig) می رود. در نتیجه این عمل ترانزیستورهای Q1 , Q2 خاموش شده و رله قطع می گردد. با قطع رله هم مدار تایمر و هم دستگاه یا دستگاههایی که از سوکت SK1 تغذیه می گردند خاموش خواهند شد. برای مشاهده لیست کامل قطعات مدار ادامه مطلب را مطالعه نمایید.

اگر کمی بر روی این مدار و طرز عملکرد آن دقیت کنید خواهید دید که مدار بسیار جالب و مناسبی برای انجام پروژه های گوناگون است. تنها باید با صرف کمی وقت تغییرات مورد نیاز خود را در آن ایجاد نمایید. از نمونه کاربردهای این مدار می توان به موارد زیادی اشاره نمود.

Amplifier Timer


لیست کامل قطعات :

R1,R8___________1K   1/4W Resistors
R2,R3___________4K7  1/4W Resistors
R4_____________22K   1/4W Resistor
R5______________4M7  1/4W Resistor
R6,R9__________10K   1/4W Resistors
R7______________1M5  1/4W Resistor
R10___________100K   1/4W Resistor
R11____________15K   1/4W Resistor
R12____________10M   1/4W Resistor
R13_____________1M   1/4W Resistor
R14_____________8K2  1/4W Resistor
R15_____________1K8  1/4W Resistor

C1____________470΅F   25V Electrolytic Capacitor
C2,C3,C6______100nF   63V Polyester Capacitors
C4,C5__________10΅F   25V Electrolytic Capacitors

D1_____Diode bridge  100V 1A
D2,D7________1N4002  100V 1A Diodes
D3__________Red LED  5mm.
D4_______Yellow LED  5mm.
D5,D6________1N4148  75V 150mA Diodes

IC1___________78L12  12V 100mA Voltage regulator IC
IC2___________LM358  Low Power Dual Op-amp
IC3____________4060  14 stage ripple counter and oscillator IC

Q1____________BC557  45V 100mA PNP Transistor

Q2____________BC337  45V 800mA NPN Transistor

J1______________RCA audio input socket

P1_____________SPST Mains suited Pushbutton

P2_____________SPST Pushbutton

T1_____________220V Primary, 12V Secondary 3VA Mains transformer

RL1___________10.5V 270 Ohm Relay with SPST 5A 220V switch

PL1____________Male Mains plug

SK1__________Female Mains socket


برای کنترل سرعت یک موتور، میزان روشنایی یک لامپ رشته ای یا توان اعمال شده به بار می توان از یک مدار کنترل کننده خطی استفاده نمود که چنین مداری چیزی جز یک منبع تغذیه متغیر یا منبع ولتاژ متغیر نمی باشد. ساختارهای زیادی برای پیاده سازی منابع تغذیه متغیر با استفاده از عناصر گسترده یا مدارات مجتمع وجود دارند. چنین ساختارهایی می توانند در کاربردهای کنترل توان نظیر پروژه های روبوتیک و مکاترونیک برای طراح مفید واقع شوند.

منبع تغذیه متغیر نشان داده شده در شکل یک ساختار مرسوم با استفاده از یک دیود زنر به عنوان مرجع ولتاژ می باشد. این بلوک را می توان در کاربردهایی نظیر یک منبع تغذیه آزمایشگاهی برای تست مدارات و دستگاههایی که به جریانهای حداکثر 1A نیاز دارند، مورد استفاده قرار داد. همان گونه که در نقشه دوم نشان داده شده است، با اضافه کردن یک طبقه یکسوساز و یک ترانسفورمر این مدار به یک منبع تغذیه کامل تبدیل می شود.

Diode Zener
مدار کنترل کننده خطی ولتاژ با استفاده از دیود زنر

وجود دیود زنر برای تعیین گستره ولتاژ خروجی مدار مهم است. این گستره از 0V شروع می شود و حد بالای آن به واسطه ولتاژ دیود زنر به اضافه 0.6V (افت ولتاژ روی اتصال امیتر- بیس ترانزیستور) تعیین می شود. به عنوان مثال، اگر از دیود زنر 12V استفاده گردد، منبع تغذیه ولتاژهایی در محدوده 0V تا 12.6V را تأمین خواهد نمود.

با استفاده از یک دیود 6 ولت 400 میلی وات می توان سرعت بارهای 6 ولتی را بدون خطر سوختن موتور بر اثر ولتاژ اضافی، حتی اگر ورودی بسیار بیش از 6V باشد، کنترل نمود. مقدار ولتاژ ورودی توصیه شده برای این ساختار حداقل 2V بیش از ولتاژ نامی خروجی و حداکثر دو برابر ولتاژ نامی خروجی می باشد. به عنوان مثال، اگر بار مورد نظر یک موتور 6 ولتی dc باشد، مقدار ورودی توصیه شده برای این مدار بین 8V و 12V می باشد.

ترانزیستور باید به گونه ای انتخاب شود که تحمل جریان عبوری را داشته باشد (به زودی جدول راهنما جهت انتخاب ترانزیستور مناسب جهت کاربردهای متفاوت در سایت قرار خواهد گرفت) هر نوع دیود 400mW یا 1W را می توان برای جریان خروجی حداکثر 1A مورد استفاده قرار داد. ترانزیستور باید به Heatsink متصل باشد.

از دیود زنرهایی در محدوده 3V تا 12V می توان استفاده نمود. برای آن که تأمین گستره ولتاژ مطلوب توسط مدار امکان پذیر باشد، باید مقادیر مختلف مقاومت R1 را در محدوده  470  اهم  تا 2.2 کیلو اهم مورد آزمایش قرار دارد.


آمپلی فایر 18 وات بسیار ساده - بدون نیاز به پری آپلی فایر

آمپلی فایر 18 وات بسیار ساده
آمپلی فایر با کیفیت عالی بدون نیاز به پری آمپلی فایر
مداری که در این بخش معرفی می شود یکی از ساده ترین مدارات آمپلی فایر می باشد که از قدرت و کیفیت مناسبی نیز برخوردار است. این آمپلی فایر که با بلندگوی 8 اهمی 18 وات قدرت دارد ، می تواند بدون نیاز به پری آمپلی فایر هم به خوبی کار کند.از کاربردهای اساسی این تقویت کننده ، تقویت صدای دستگاههای کوچک پخش صدا مانند CD , MP3 player  ها می باشد. برای مشاهده سایر توضیحات و لیست قطعات ادامه مطلب را مطالعه نمایید. ...

 

برای گرفتن 18 وات خروجی از این مدار تنها 150 میلی ولت در وردی نیاز دارید. فرکانس کاری این مدار بین 30 هرتز تا 20 کیلو هرتز می باشد. که محدوده شنوایی را به طور کامل پوشش خواهد داد.

 

چند نکته مهم :
این مدار را می توانید به طور مستقیم به خروجی دستگاههای صوتی از قبیل پخش سی دی ، نوار کاست و رادیو متصل نمایید.
دقت کنید که ولتاژ تغذیه از 23 ولت بیشتر نشود.
ترانزیستورهای
Q3 , Q4  به حرارت گیر ( Heat sink ) مناسب نیاز دارند.
دیود
D1  باید با ترانزیستور Q1 ارتباط حرارتی داشته باشد.
قرار دادن
R8  در مدار اختیاری است. در صورتی که آن را در مدار قرار قرار دادید مدار را توسط این مقاومت متغیر به گونه ای تنظیم کنید که در زمان نداشتن سیگنال ورودی جریانی بین 20 تا 30 میلی آمپر مصرف کند.
دقت کنید که خط زمین مناسب بر روی برد ، تاثیر فراوانی در کیفیت مدار و حذف صدای هوم دارد همچنین خط زمین مدار وردی و خروجی را حتماً جداگانه به خط زمین منبع تغذیه متصل کنید.
شما می توانید برای تغذیه مدار از منبع تغذیه پیشنهادی زیر استفاده کنید.

 

لیست قطعات آمپلی فایر :

 

P1_____________22K   Log.Potentiometer  (Dual-gang  for  stereo)

R1______________1K   1/4W Resistor
R2______________4K7  1/4W  Resistor
R3____________100R   1/4W Resistor
R4______________4K7  1/4W  Resistor
R5_____________82K   1/4W Resistor
R6_____________10R   1/2W Resistor
R7_______________R22   4W Resistor (wirewound)
R8______________1K   1/2W Trimmer Cermet (optional)

C1____________470nF   63V Polyester Capacitor
C2,C5_________100µF    3V Tantalum bead Capacitors
C3,C4_________470µF   25V  Electrolytic  Capacitors
C6____________100nF   63V Polyester Capacitor

D1___________1N4148   75V 150mA Diode

IC1________TLE2141C   Low noise,high voltage,high slew-rate Op-amp

Q1____________BC182   50V 100mA NPN Transistor
Q2____________BC212   50V 100mA PNP Transistor
Q3___________TIP42A  60V 6A     PNP Transistor
Q4___________TIP41A  60V 6A     NPN Transistor

J1______________RCA   audio input socket

لیست قطعات منبع تغذیه :

C7,C8________4700µF  25V  Electrolytic  Capacitors

D2_____________100V 4A Diode bridge D3_____________5mm.  Red  LED

T1_____________220V Primary, 15 + 15V Secondary 50VA Mains transformer

PL1____________Male  Mains  plug

SW1____________SPST  Mains  switch

کنترل اتوماتیک سطح صدا

کنترل اتوماتیک سطح صدا

کنترل اتوماتیک سطح صدا


اگه شما هم از اون دسته افرادي هستيد كه دوست دارن يك راديو در محل كار يا خونه براي شنيدن اخبار و موزيك داشته باشن ، ولي هميشه از دست اينكه مجبورین بخاطر جواب دادن به تلفن صداي راديو رو كم كنيد و بعد از جواب دادن دوباره صداي راديو رو زياد كنيد ، حسابي كلافه شديد ، اين مدار ساده و ارزون راه حل خوبي براي شماست ديگه لازم نيست براي هر بار جواب دادن به تلفن به سمت راديو برين . صداي راديو به محض برداشتن گوشي كم ميشه .!!!!!!!

مدار کنترل اتوماتیک صدای رادیو در هنگام مکلمه با تلفن


توضيح مدار


زمانيكه گوشي تلفن رو برنداشتيد ولتاژ خط تلفن مقدار نسبتا زيادي هست (در حدود 50ولت) . در اين حالت اين ولتاژ باعث فعال شدن اپتوكوپلر ميشه و اپتوكوپلر هم ولتاژ بيس ترانزيستور رو پائين نگه ميداره . در نتيجه ترانزيستور خاموشه و رله هم فعال نيست كه اگه به مدار دقت كنيم متوجه ميشيد كه تو اين حالت بلندگوها مستقيما به راديو وصل هستند . و صدا رو كامل داريم .
موقعي كه گوشي تلفن رو بر ميداريد ولتاژ خط به شدت كاهش پيدا ميكنه (در حدود 6ولت) . و در نتيجه ديگه اپتوكوپلر فعال نيست و ولتاژ بيس ترانزيستور كه از طريق مقاومت R3,R2 به تغذيه متصل هست ، بالا ميره و ترانزيستور روشن شده و در نتيجه رله عمل ميكنه ، كه با توجه نقشه در اين حالت بلندگوها كه از طريق مقاومت هاي 22 اهمي به راديو وصل ميشن ، در نتيجه صداي راديو كم ميشه .
در صورتيكه بخواهيم براي مدتي مدار رو غير فعال كنيد ، كافيه كليد S1 را بزنيد در اين حالت ترانزيستور خاموش هست و باقي ماجرا رو خودتون كه ميدونيد......
توسط پتانسيومتر مدار شما ميتونيد درجه حساسيت مدار رو به برداشتن گوشي تنظيم كنيد .
 

برق, مهندسی برق,برق قدرت,مقالات برق, مقاله برق,مهندسي برق و...

.
What is a voltage divider?

You are going to find out but don't be in too much of a hurry. Work through the Chapter and allow the explanation to develop.

The diagram below shows a light dependent resistor, or LDR, together with its circuit symbol:

light dependent resistor

The light-sensitive part of the LDR is a wavy track of cadmium sulphide. Light energy triggers the release of extra charge carriers in this material, so that its resistance falls as the level of illumination increases.

A light sensor uses an LDR as part of a voltage divider.

The essential circuit of a voltage divider, also called a potential divider, is:

it's a . . . voltage divider!

As you can see, two resistors are connected in series. with Vin , which is often the power supply voltage, connected above Rtop . The output voltage Vout is the voltage across Rbottom and is given by:

It may help you to remember that Rbottom appears on the top line of the formula because Vout is measured across Rbottom .

KEY FORMULA: This is an extremely useful formula which you should learn thoroughly

What happens if one of the resistors in the voltage divider is replaced by an LDR? In the circuit below, Rtop is a 10 resistor, and an LDR is used as Rbottom :

it's a . . . voltage divider!

Suppose the LDR has a resistance of 500 , 0.5 , in bright light, and 200 in the shade (these values are reasonable).

When the LDR is in the light, Vout will be:

In the shade, Vout will be:

In other words, this circuit gives a LOW voltage when the LDR is in the light, and a HIGH voltage

ادامه نوشته

شمارنده

شمارنده


اين مدار پالسهاي ورودي را شمارش وبر روي سون سگمنت نمايش ميدهد.سطح پالسهاي ورودي مطابق با استاندارد TTL مي باشد(0 و 5 ولت).

اين مدار براحتي قابليت توسعه را دارد جهت اين كار كافيست از اتصال بين پايه 11 آي سي U1 به 6 آي سي U2 يك ارتباط به ورودي مدار بعدي برقرار كنيد.به اين ترتيب تا هر چند طبقه كه نياز داشته باشيد ميتوان مدار را توسعه داد.

نقشه

شماتيک شمارنده

نماد و طرز  قرار گرفتن پايه هاي سون سگمنت

نحوه اتصالات سون سگمنت

ليست قطعات :

قطعه
تعداد
توضيحات
قطعه مشابه
R1-R7 7  470اهم   1/4 Watt مقاومت
U1 1 74LS90 TTL BCD Counter IC 7490,74HC90
U2 1 74LS47 TTL Seven Segment Display Driver IC 7447,74HC47
DISP1 1 Common Anode 7 Segment LED Display

رقص نور ده کاناله

رقص نور ده کاناله

رقص نور ده کاناله


مدار نياز به توضيح خاصي ندارد جز اينکه توسط مقاومت R2 ميتوانيد سرعت حرکت LED ها را تغيير دهيد.همچنين با افزايش ظرفيت خازن C1 سرعت کاهش مي يابد.

نقشه

شماتيک مدار رقص نور ده کاناله

ليست قطعات :

قطعه
تعداد
توضيحات
قطعه مشابه
R1 1 مقاومت 1 مگا اهم
R2 1 100K پتانسیومتر
R3 1 1K 1/4W مقاومت اگر از LED آبی استفاده میکنید از مقاومت 220 اهمی استفاده شود.
C1 1 0.1uF 16V خازن سرامیکی
U1 1 4011 CMOS NAND Gate
U2 1 4017 CMOS Counter
LED1-10 10 LED به رنگ دلخواه

محافظ وسايل برقي

محافظ وسايل برقي

محافظ وسايل برقي


محافظ لوازم برقی در مقابل نوسانات برق شهر

جهت دیدن نقشه مدار در ابعاد بزرگتر بر روی آن کلیک کنید!

توضیح مدار

اين مدار در مقابل نوسانات برق شهر از لوازم الكتريكي همچون يخچال محافظت ميكند . تقويت كننده عملياتي IC LM324 (IC2) بصورت مقايسه كننده ولتاژ استفاده شده است . اين IC از چهار تقويت كننده عملياتي تشكيل شده ، كه فقط از دو تقويت كننده عملياتي آن (N1 , N2) در اين مدار استفاده شده است.
تغذيه رگوله نشده به مجموعه سري مقاومت هاي R1,R2و VR1 متصل شده. و همان تغذيه به يك ديود زنر 6.8 ولتي (ZD1) از طريق مقاومت R3 وصل شده است .
VR1 را بطوري تنظيم كنيد كه براي ولتاژ نرمال 180 الي 240 ولت ، ولتاژ در پايه مثبت (پين 3) تقويت كننده عملياتي N1 كمتر از 6.8 ولت باشد. در نتيجه خروجي تقويت كننده عملياتي صفر خواهد بود و ترانزيستور T1 خاموش مي ماند. رله ، كه به كلكتور T1 متصل است ، نيز تغذيه نخواهد شد . در نتيجه تغذيه AC به وسيله برقي از طريق تيغه نرمال بسته رله اعمال خواهد شد ، در طي عملكرد عادي برق قطع نمي شود .
زمانيكه برق شهر از 240 ولت افزايش مي يابد ، ولتاژ ترمينال مثبت (پين 3) تقويت كننده عملياتي N1 افزايش پيدا مي كند .مقدار ولتاژ در ترمينال منفي بعلت وجود ديود زنر 6.8 ولت خواهد ماند ، خروجي تقويت بالا خواهد رفت كه باعث راه اندازي ترانزيستور T1 و رله تغذيه مي شود. ودر نتيجه ، تغذيه AC قطع و وسيله برقي خاموش ميگردد . بنابراين وسيله برقي در مقابل خطر اضافه ولتاژ محافظت ميگردد .
حال اجازه دهيد به بررسي عملكرد مدار در زمانهاي افت ولتاژ بپردازيم. زمانيكه ولتاژ زير 180 ولت برسد ، ولتاژ ترمينال منفي (پين 6) تقويت كننده عملياتي N2 كمتر از ولتاژ در ترمينال مثبت (6ولت) خواهد شد. بتابراين خروجي تقويت كننده عملياتي N2 زياد مي شود و رله را بوسيله ترانزيستور T1 فعال ميكند. تغذيه AC قطع شده و وسيله الكتريكي خاموش ميشود . بنابراين وسيله برقي در مقابل افت ولتاژ محافظت مي كند .سيم بندي IC1 براي يك تغذيه 12 ولت تثبيت شده است.
پس رله در دو حالت فعال مي گردد : نخست ، اگر در پين 3 از IC2 در بالاتر 6.8 ولت است ، و دوم ، اگر ولتاژ در پين 6 IC2 كمتر از 6 ولت باشد .سطوح ولتاژ بالا و پائين توسط بترتيب VR1,VR2 قابل تنظيم است .

در صورتی که تمایل به ساخت این مدار دارید ولی نمی خواهید جهت تغذیه آن از ترانس استفاده نمائید ، سری به مدار منبع تغذیه بدون ترانس بزنید.