راديو هاي ترانزيستوري VHF/FM

--------------------------------------------------------------------------------

به خاطر پيچيدگي مدارات VHF/FM ، پيشنهات مي کنم ابتدا درباره سيستمهاي MW/LW صحبت کنيم. اطلاعات در اين بخش به شما کمک مي کند تا درباره مدارات AM و(MW/LW) RF و IF بيشتر بدانيد.

2 تفاوت اصلي بين سيستمهاي پخش کننده MW/LW (AM) و VHF (FM) وجود دارد.که در نامهايشان نيز مشهود است.فرکانس هاي سيگنال هاي راديو يي VHF در فرکانس هاي بالاتري حدود 100MHz ارسال مي شوندو فرکانس هاي MW روي 1.6MHz ارسال مي شوند. راديو هاي VHF از مودولاسيون فرکانس استفاده مي کنند و MW/LW از مودولاسيون دامنه استفاده مي کنند . بنابراين ما از 2 بخش اصلي استفاده مي کنيم mixer-oscillator و the detector .

بلاک دياگرام بالا يک دريافت کننده AM/FM را نشان مي دهد. قطعاتي که در AM کاربرد دارند در پايين نمايش داده شده اند.در مدارات VHF/FM 2 ترانزيستور اضافي در مدار هستند که نقش تقويت کننده امواج راديويي(RF amplifier) را دارند و نوسان گر/ مخلوط ساز (mixer-oscillator)را دارند. ترانزيستوري که به عنوان يک (mixer-oscillator) در يک AM استفاده مي شد در يک FM مي شود اولين تقويت کننده فرکانس مياني(first IF amplifier) که در FM سه طبقه تقويت IF وجود دارد . IF در VHF داراي يک فرکانس بالاتر در حدود 10.7MHz است که درAM اين مقدار 470kHz است. به خاطر وجود مدولاسيون متفاوت يک مدار آشکار ساز متفاوت نيز در FM استفده ميشود. بخش هاي صوتي و تقويت کننده هاي نهايي در هر دو يکسان هستند.

--------------------------------------------------------------------------------

نوسانگر/مخلوط کننده VHF

تقويت کننده امواج راديويي و نوسانگر/مخلوط کننده که در فرکانس بالايي کار ميکنند در شکل زير خلاصه شده اند .

اولين ترانزيستور يک تقويت کننده امواج راديويي است که به صورت بيس مشترک در مدار قرار گرفته است تا به ما بالاترين بهره را بدهد. تقويت کننده امواج راديويي 2 هدف را دنبال مي کند ، در ابتدا يک موج را قبل از رسيدن به نوسانگر/مخلوط کننده تقويت مي کند. و دوما يک جداکننده بين (mixer-oscillator) و مدار است، که از درگيري فرکانس اسيلاتور و تجهيزات جلوگيري مي کند.

دومين ترانزيستور هم به صورت بيس مشترک کار مي کند،به دليل اينکه ترانزيستور در محدوده رنج فرکانسي اش کار مي کند اختلاف فاز بين کلکتور و اميتر حدود 90 درجه است. به همين دليل مدار نوسان ساز احتياج به 90 درجه اختلاف فاز براي توليد نوسان دارد.

L3 و L5 کنترل کننده انتخاب فرکانس دلخواه هستند(tuning) . سلف هاي متغير در تمامي دستگاههاي VHF استفاده مي شوند، گاهي اوقات از خازن هاي متغير و سلف هاي ثابت نيز استفاده مي شوند. L3و خازن هاي موازي با آن تقويت کننده امواج راديويي را نسبت به سيگنال دريافتي مناسب تنظيم مي کنند. L5و خازن هاي آن فرکانس نوسان ساز داخلي را دقيقا 10.7 MHz بالاي سيگنال دريافتي تنظيم مي کنند.يک ديود تضعيف ممکن است به L3 متصل شود براي اينکه از overloading امواج راديويي تقويت شده از منابع ارسال شده پر قدرت در بخش اسيلاتور/مخلوط ساز جلوگيري به عمل بيايد.

امواج دريافت شده و نوسان شده با هم مخلوط مي شوند همانطوري که براي مدارات AM به عنوان يک فرکانس مياني 10.7MHz در اولين ترانسفورمر(L6/L7) .

تقويت کننده امواج راديويي VHF و مخلوط کننده/نوسان ساز که معمولا با نام "VHF front-end" ناميده مي شوند. تمام مدار وقتي کار مي کند که دستگاه روي VHF تنظيم شده باشد. توان توسط بخشي که waveband يا طول موج ناميده مي شود سوئيچ مي شود.در اين مدار ترانزيستورهاي OC171 در هر دوي وضعيت ها استفاده مي شوند. در اکثر دستگاه ها تقويت کننده امواج راديويي AF114 خواهد بود و مخلوط کن/نوسان ساز يک AF115 خواهد بود.

--------------------------------------------------------------------------------

تقويت کننده مياني VHF

اين مدار يک نمونه از تقويت کننده IF را نمايش مي دهد که به صورت (Ekco/Pye/Invicta diagram) مرتب سازي شده است. VT4 و VT5 تقويت کننده هاي فرکانس مياني AM (AM IF amplifiers)هستند. دو ترانسفرمر IF وجود دارد يکي براي 470kHz و ديگري براي 10.7MHz که سيم پيچ ها ي اوليه و ثانويه به صورت سري بسته شده اند.

به منظور استفاده از AM mixer-oscillator (VT3) به عنوان يک IF amplifier در VHF نياز است که oscillator غير فعال شود. اين موضوع حاصل مي شود توسط بايپس کردن مقاومت اميتر توسط يک خازن (C21) بنابراين آن بخش نمي تواند در حالت بيس مشترک کار کند ،گه از اتصالات کليد(SW1F) استفاده مي نمايد. ورودي اين بخش به خروجي بخش VHF mixer-oscillator متصل است. در ضمن فرکانس مياني اوليه وي اچ اف (VHF IF primary) بايد باي پس شود وقتي که دستگاه کار مي کند در حالت AM در حالت ديگر اسيلاتور به طور قابل اعتماد کار نخواهد کرد.در اين مدار اين کار توسط کليد SW2A (MW) و SW3A (LW) فعال خواهد شد.

--------------------------------------------------------------------------------

» آشکار ساز مدولاسيون فرکانس

اين دياگرام تفاوت بين مدولاسيون دامنه (a) و مدولاسيون فرکانس(b) را نمايش مي دهد.

از انجا که دامنه يک موج FM ثابت است ، آشکار ساز تک ديودي که براي AM کار مي کند براي FM کار نخواهد کرد. براي آشکار سازي FM ما به تبديل تغييرات فرکانس به تغييرات يک ولتاژ نياز دايم ، که کمي از AM پيچيده تر است.

انواع مختلفي از مدارات آشکار ساز FMوجود دارد که معمول ترين آنها "آشکار ساز نسبت ("ratio detector")" است که در اينجا نمايش داده شده است.

شرح کامل مقاله را از منبع زير بگيريد...

منبع مطلب: http://www.vintage-radio.com/repair-restore-information/transistor_vhf-sets.html